Во Софија требаше да се одржи откажано заедничко чествување на Гоце Делчев по повод 153-годишнината од неговото раѓање. Сепак, македонските уметници ги повлекоа своите настапи кога стана јасно дека немаше да има официјални државни претставници од Македонија. Овој настан, кој првично се сметаше за значајна културна соработка, беше организиран под покровителство на бугарскиот претседател Румен Радев и планиран за 4 февруари.

Подготовки за свечената културна прослава

Настанот го организираше Меѓународната фондација за соработка и културен натпревар „Гоце Делчев“, која најави концерт со класична музика и рецитали. Целта беше заеднички да се одбележи комеморацијата на македонскиот револуционер и да се истакнат врските меѓу двете соседни земји. На програмата беа предвидени настапи на Софискиот симфониски оркестар, како и перформанси од уметници од Македонија, Бугарија и Германија.

Откажано заедничко чествување на Гоце Делчев во Софија: Повлекување на македонските уметници

Повеќе од една недела пред закажаната прослава, Валентина Божиновска и Илина Митревска примија покани за учество. Божиновска требаше да интерпретира македонска поезија, а Митревска – сопран – да настапи заедно со оркестарот. Меѓутоа, двете одлучија да се откажат од настапот поради недостиг на официјална македонска делегација.
Божиновска сметала дека ваквата културна иницијатива подразбира присуство на претставници од Македонија, но откако разбрале дека нема да учествуваат државни функционери, двете уметници се повлекле.

Реакции од Владата и Собранието

Официјални извори од македонската влада посочија дека не била примена никаква формална покана за заедничко чествување на Гоце Делчев. Според нив, агендата била веќе утврдена, а на 4 февруари премиерот планирал одавање почит на гробот на револуционерот во Скопје. Истовремено, претседателката на Македонија имала обврски на универзитетските активности во Штип. Неколку пратеници истакнаа дека до нив не стигнал официјален повик.

Улогата на фондацијата и идни перспективи за заедничко чествување

Според истакнувања на Христо Христов, кој е внук на Гоце Делчев и претседател на фондацијата, акцентот бил ставен на културна размена која можела да ги поттикне и политичките разговори. Со оглед на тоа што концертот требаше да обедини учесници од повеќе држави, идејата била да се унапредат дијалогот и соработката.
Иако првите заеднички одбележувања започнаа во 2017 година по Договорот за добрососедство, бугарското вето и зголемените тензии доведоа откажано заедничко чествување на Гоце Делчев во Софија

Клучни моменти

  1. Настанот се организира под покровителство на бугарскиот претседател.
  2. Македонските уметници ја прифатија поканата, но потоа ја откажаа.
  3. Немаше официјална владина делегација од Македонија.
  4. Владата нагласи дека не добила формална покана.

Пак недоразбирање меѓу Македонија и Бугарија за Гоце Делчев, Божиновска и Митревска го откажаа гостувањето во Софија