Германскиот претседател Франк-Валтер Штајнмаер донесе одлука за распуштање на Бундестагот, повикувајќи на предвремени избори поради тоа што актуелниот канцелар Олаф Шолц ја загуби довербата во парламентот. Според официјалното образложение, Германија се наоѓа во „тешки времиња“ кои бараат ефикасна и стабилна влада со сигурно мнозинство, а разговорите со политичките партии не дале можност за формирање нов парламентарен блок.

Загубена доверба на канцеларот во Бундестагот

На 16 декември, канцеларот Олаф Шолц побара гласање за доверба во Бундестагот, при што мнозинството пратеници се изјаснија против него. Ова гласање што самиот Шолц го иницираше беше последица на серија внатрешни конфликти во коалициската влада. Според претседателот Штајнмаер, неможноста за обезбедување ново мнозинство ја прави неизбежна мерката за распуштање на парламентот.

  • „Во овие тешки времиња, стабилноста бара ефикасна и силна влада со сигурно мнозинство во парламентот. Затоа верувам дека новите избори се најдоброто решение за нашата земја,“ изјави Штајнмаер, додавајќи дека, иако оваа мерка е ретка, недостатокот на доверба во канцеларот ја прави неопходна.

Реткиот чин на распуштање на Бундестагот

Германскиот Устав предвидува дека распуштањето на Бундестагот пред истекот на редовниот мандат е исклучок, а не правило. Претседателот Штајнмаер објасни дека со разговорите меѓу партиите застапени во парламентот се покажало оти не е можно да се склопи ново стабилно мнозинство.

Иако, како што рече, немањето мнозинство не значи дека парламентот е целосно блокиран, политичките услови за нормално функционирање на владата се нарушени. Штајнмаер истакна дека „демократијата функционира и во преодниот период“, но дека актуелната состојба бара уставно решение – а тоа е распуштање на Бундестагот и распишување избори.

Причини за политичките судири: Распад на коалицијата

Почетокот на ноември го одбележа разрешувањето на министерот за финансии од редовите на Либерално-демократската партија (ФДП), што доведе до жестоки несогласувања околу буџетот и потоа иницираше формален распад на коалициската влада. Социјалдемократско-либерално-зелената влада, предводена од Олаф Шолц, беше формирана пред три години, но уште од самиот почеток имаше внатрешни несогласувања околу клучни политики.

Во позадина на овие судири стојат:

  • Буџетската политика: Разлики меѓу коалициските партнери околу државните расходи и приходи.
  • Климатските реформи: Несогласувања за обемот и динамиката на транзицијата кон зелена енергија.
  • Социјални политики: Внатрешни конфликти во однос на реформите во здравството, пензискиот систем и даночната политика.

Несогласувањата го кулминираа процесот кој, според Шолц, го отежнуваше функционирањето на коалициската влада, принудувајќи го да побара вотум за доверба во Бундестагот.

Апел за фер предизборна кампања

Германскиот претседател упати повик до сите политички субјекти да водат предизборна кампања „полна со почит“ кон нивните политички противници, изразувајќи надеж дека ќе се задржи конструктивната дебата фокусирана на решенијата за актуелните предизвици со кои се соочува земјата.

Штајнмаер нагласи дека Германија останува демократија која е способна да ги надмине предизвиците и да воспостави нова влада што ќе има доволна поддршка за да ги води државните политики ефикасно.

Следни чекори: Нови избори и неизвесна иднина

Со распуштањето на Бундестагот, Германија ќе мора да распише предвремени избори, кои треба да се одржат наскоро според уставните рокови. Аналитичарите предвидуваат дека изборите ќе бидат неизвесни, бидејќи гласачите ќе треба да одлучат кој политички правец е најдобар за справување со економските, социјалните и безбедносните прашања.

Силниот судир во досегашната коалиција ја нагласува тежината на компромисите меѓу социјалдемократите, либералите и зелените, а новата политичка конфигурација би можела да води кон поинаква распределба на силите во Бундестагот. Штајнмаер потсети дека „нашата демократија функционира“ и дека до избирањето на нова влада, и парламентот, и владата со технички мандат ќе го продолжат своето делување во служба на граѓаните.

Во секој случај, распуштањето на Бундестагот ја става Германија во редок, но значаен момент, со можност за темелно реструктурирање на политичката сцена и изнаоѓање нов политички консензус кој би обезбедил стабилно управување и напредок на земјата.