Иако Македонија важи за аграрна земја, над 70% од земјоделските производи на македонските пазари доаѓаат од увоз. Земјоделците предупредуваат дека оваа состојба ја прави државата економски ранлива, додека владата најавува нови реформи за зголемување на домашното производство.

Според официјалните податоци, Македонија најмногу ги земјоделските производи од Албанија, Турција, Грција и Србија. Пазарите се преплавени со увозен зеленчук, додека домашните производи, како што се охридскиот домат, тетовското гравче, струмичките краставици и пиперките од Пелагонија, стануваат се поретки.

Земјоделците вината ја лоцираат во лошите земјоделски политики, кои резултираа со намалено домашно производство, недостаток на субвенции и нерационално управување со земјоделските површини.

Земјоделските површини остануваат необработени – неопходни се итни мерки

Еден од клучните проблеми со кои се соочува македонското земјоделство е големиот број необработени земјоделски површини.

“Една од мерките што мора да се преземе е зголемување на данокот за необработените површини, бидејќи тие се државен ресурс што мора да се искористи,” вели Ванчо Стојаноски, долгогодишен земјоделец.

Тој предлага:

  • Сопствениците на необработени површини да бидат принудени или да ги изнајмат, или да ги продадат по прифатливи услови
  • Државата да воведе регистар на неискористено земјиште и да го доделува без надомест на активни земјоделци
  • Да се стимулира консолидација на обработливите површини за да се постигне поодржливо производство

Со овие мерки, земјоделците веруваат дека Македонија може да почне да ја намалува зависноста од увоз и да создаде поконкурентно домашно производство.

Владата најавува зголемени субвенции за стратешки земјоделски култури

Министерот за земјоделство Цветан Трипуновски вели дека владата е свесна за проблемите во земјоделството и најавува засилена поддршка за земјоделците.

“Оваа година правиме значителни олеснувања во процесот на субвенционирање, што ќе значи помалку бирократија за земјоделците. Покрај тоа, за културите од стратешко значење ќе има зголемени субвенции, со цел да ги стимулираме земјоделците да го зголемат производството,” изјави Трипуновски.

Според најавите, стратешките култури што ќе добијат приоритетни субвенции вклучуваат:

  • Житарици (пченица, пченка)
  • Овошје и зеленчук (домат, пиперка, компир)
  • Технички култури (сончоглед, тутун)

Оваа мерка има за цел да ја намали потребата за увоз на земјоделски производи и да ги стимулира локалните фармери.

Поддршка за младите земјоделци – ќе се вратат ли младите на нивите?

Министерството за земјоделство преку Програмата за рурален развој воведува финансиска поддршка за младите земјоделци, со цел да се поттикне обработката на земјата.

“Ќе креираме долгорочни политики кои ќе им овозможат на младите луѓе економска сигурност ако се занимаваат со земјоделство. Ова ќе помогне во намалување на увозот на земјоделски производи и во зајакнување на домашната економија,” изјави Трипуновски.

Со ова, владата се надева дека ќе ги мотивира младите луѓе да останат во земјоделството, наместо да го напуштаат руралниот сектор.

Ќе се намали ли зависноста од увоз на земјоделските производи?

Македонското земјоделство се наоѓа во клучен момент. Доколку владата успее да ги реализира најавените реформи, можно е да се намали увозот на земјоделски производи и да се зајакне локалната економија.

Земјоделците очекуваат конкретни чекори, а не само ветувања. Дали најавените реформи навистина ќе ја подобрат ситуацијата или Македонија ќе остане зависна од увозот?