Заработката и пристојниот животен стандард се показатели за успехот на едно општество. Затоа е клучно да се обезбедат соодветни законски минимални плати. Бидејќи процентот на работници кои заработуваат минимална плата е поголем од десет проценти во голем број земји низ Европа, јасно е зошто е важно да се осврне на оваа тема.
Оваа година претставува многу важен чекор кон подобрување на условите за работа и живот во земјите-членки на Европската унија, бидејќи новата директива на ЕУ за минимални плати мора да стапи во сила до 15 ноември годинава. Целта на оваа директива е минималната плата на меѓународно ниво да биде 60 проценти од просечната просечна плата.
Дваесет и две од 27 земји-членки на ЕУ имаат воспоставено национален минимален приход. Тоа значи дека работодавачите се обврзани со закон да не плаќаат помала од националната минимална плата. Исто така, меѓу десетте земји кандидати и потенцијални кандидати, осум имаат јасно дефинирана национална минимална плата: Црна Гора, Молдавија, Северна Македонија, Грузија, Албанија, Србија, Турција и Украина, додека Босна и Херцеговина нема.
Земјите од Европската асоцијација за слободна трговија (ЕФТА) Норвешка, Швајцарија и Исланд исто така немаат национален минимален приход.
Бруто минималната плата е под 1.000 евра во речиси две третини од ЕУ
Минималните плати за земјите од ЕУ многу варираат, при што бруто (платите кои вклучуваат даноци и придонеси) месечни минимални плати моментално се движат од 477 евра во Бугарија до 2.571 евра месечно во Луксембург, покажаа податоците на Евростат.
Според овие податоци од јануари 2024 година, минималната плата е утврдена во сите земји на ЕУ освен Австрија, Данска, Финска, Шведска и Италија.
Групата земји од ЕУ со национална минимална бруто плата над 1.500 евра месечно ги вклучува Луксембург, Ирска, Холандија, Германија, Белгија и Франција. Од тоа минималната плата е повеќе од 2.000 евра во Луксембург, Ирска, Холандија и Германија, додека во Франција е 1.767 евра.
Шпанија и Словенија се во групата земји со национална минимална бруто плата над 1.000 и под 1.500 евра месечно.
Групата со национална минимална бруто плата еднаква или помала од 1.000 евра месечно вклучува најголем број европски земји, четиринаесет од нив, имено Кипар, Полска, Португалија, Малта, Литванија, Грција, Хрватска, Естонија, Чешка, Словачка, Латвија, Унгарија, Романија и Бугарија.
Бројката се движи од 360 евра во Северна Македонија до 613 евра во Турција меѓу земјите кандидати и потенцијални кандидати.
Бугарија (477 евра) има пониска минимална плата од Турција, Србија и Црна Гора, кои се сите земји кандидати.
Варијацијата е помала кога се земаат предвид трошоците
Варијациите на минималните плати се значително помали ако се земе предвид стандардот за куповна моќ (ППС), што овозможува поправедна споредба.
PPS е „единица за вештачка валута“ дефинирана од Еуростат врз основа на разликите во нивото на цените меѓу земјите. Една единица PPS теоретски може да купи иста количина на стоки и услуги во секоја земја.
Минималната плата, приспособена за ППС, моментално се движи од 542 евра во Албанија до 1.883 евра во Германија.
Покрај Германија, оваа бројка беше над 1.250 евра и во Луксембург, Холандија, Белгија, Франција, Ирска, Полска, Словенија и Шпанија.
Чешка, Словачка, Естонија, Летонија и Бугарија забележаа најниска минимална плата прилагодена на стандардот на куповната моќ меѓу земјите на ЕУ со минимална плата под 1.000 евра.
Некои земји кандидати како Турција, Србија и Црна Гора имаа повисоки нивоа на плати од земјите на ЕУ како Естонија, Летонија и Бугарија, но бројката сè уште беше под 1.000 евра за сите земји кандидати и потенцијални кандидати, за кои се достапни податоци.
Реалните минимални плати паднаа во повеќето земји-членки на ЕУ кога инфлацијата го достигна врвот во 2022 година. Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД) затоа повика на редовни прегледи за заштита на животниот стандард на работниците со ниски плати.