Бојан Христовски, кој стана директор на Агенцијата за национална безбедност (АНБ) пред осум дена, го презеде раководењето само месец и половина откако на социјалната мрежа „Фејсбук“ изрази критички ставови кон институцијата. Во својот пост, Христовски го честиташе роденденот на агенцијата, наведувајќи дека нејзините „шупливи темели“ предвидуваат краток рок на траење и дека е време за темелни реформи.
Разочараност од реформите во 2019 година
Христовски, кој во времето на реформите во 2019 година беше дел од УБК, вели дека тогашната реформа не успеала да создаде стабилна и професионална безбедносна служба. Тој изрази незадоволство од неисполнетите можности и потенцираше дека новата агенција не успеала да ги постигне очекуваните резултати. Според Христовски, тоа го натерало да ја напише својата критичка честитка на социјалните мрежи.
„Бев разочаран како дел од УБК во тоа време, но и во следните години по таканаречените реформи од 2019 година, бидејќи тогаш постоеше можност да се изгради стабилна и професионална служба. За жал, таа можност не беше искористена. Затоа го честитав петтиот и, според моите проценки, последен роденден на АНБ, со оглед на изјавите на премиерот Христијан Мицкоски за можноста да се донесе нов закон, кој би значел спојување на двете безбедносни служби.“
На прашањето дали свесно ја прифатил улогата на привремен директор со оглед на тоа што очекува институцијата што ја раководи наскоро да престане да постои, тој одговори дека за него е голем предизвик да направи сè што може во наредниот период, без оглед на тоа дали спојувањето на службите ќе се реализира или не.
„Иако сум свесен дека можеби ќе бидам привремен директор, одлучив да се ангажирам и да го направам најдоброто што можам додека сум на функцијата, без разлика дали ќе дојде до спојување на службите“, објасни Христовски.
„Службата е во критична состојба, недостасува кадар. Имам впечаток дека изминативе години е оставена да пропаѓа, а не јас да бидам тој што ќе ја затвори. Потребни се нови вработувања, и тоа како по квантитет, така и по квалитет. Имам планови за реформи, но сакам да ги уверам колегите дека сите кои досега професионално ја вршеле својата работа, без оглед на нивните идеолошки или приватни ставови, нема да бидат оштетени – напротив, ќе бидат наградени,“ изјави директорот на АНБ.
Уверувања за вработените и нови вработувања
Христовски исто така ги увери вработените во АНБ дека нема да има промени кои би им наштетиле на професионалците кои се посветиле на службата. Тој потенцираше дека оние што работеле професионално ќе бидат наградени, без оглед на нивните идеолошки или приватни ставови.
Покрај тоа, тој најави дека планира значајни промени во АНБ, вклучувајќи нови вработувања. За прв пат во историјата на службата, Христовски планира да спроведе јавен оглас за вработување, со цел да се привлечат најдобрите професионалци од различни области, вклучувајќи инженери, економисти, правници и безбедњаци.
„Сакам за прв пат да иницирам транспарентно вработување преку јавен оглас, за да обезбедиме најдобри кадри од сите области – инженери, економисти, правници и безбедњаци“, додаде Христовски.
Спојување на АНБ и Агенцијата за разузнавање
Во однос на можноста за спојување на АНБ и Агенцијата за разузнавање, Христовски нагласи дека наместо да се фокусираме на концентрацијата на моќ, треба да се обрне внимание на ефикасноста на надзорните тела. Според него, службите веќе се доволно моќни, а спојувањето би создало уште посилна структура, но добриот надзор е клучен.
„Клучниот фактор за спречување на концентрацијата на моќ е ефикасниот и транспарентен надзор. Потребно е да се насочиме кон тоа да обезбедиме граѓански, експертски и парламентарен надзор, што ќе овозможи службите да функционираат правилно“, истакна Христовски.
Законот за спојување и надзор
Христовски смета дека новиот закон за спојување на двете агенции треба да биде многу детално разработен, со јасни дефиниции за обврските и одговорностите на новата институција. Тој додаде дека надзорните тела мора да добијат поголеми овластувања за да се спречат можни злоупотреби во службите.