Скандал со автопатот Скопје-Блаце: Тежок криминал и проектни манипулации, тврди Николоски

Изградбата на автопатот Скопје-Блаце се најде под сериозни обвинувања за криминал и злоупотреби, изјави министерот за транспорт, Александар Николоски. Тој истакна дека техничкиот консултант „Суес“, избран за поддршка на проектот, во повеќе наврати преку писма го предупредил поранешниот директор на Јавното претпријатие за државни патишта, Ејуп Рустеми, дека трошоците за автопатот се зголемиле од 172 на 240 милиони евра, поради повеќекратни измени на проектната документација. Дополнително, според писмата, тунелите биле проектирани спротивно на европските стандарди, што според Николоски е направено со цел проектот да го добие само една фирма.

Автопатот Скопје Блаце: Документирано одложување на проектот за монополски тендер

Министерот на собраниска седница објави документи, што според него потврдуваат дека проектот намерно се одложувал за да може една компанија да го добие тендерот за изградба на тунелите. Тој прецизира дека на 31 мај, „Суес“ испратил писмо до Ејуп Рустеми, кое Рустеми го скрил од јавноста. Во писмото, во делот „трошоци за проектот,“ е наведено дека промените на проектната документација довеле до зголемување на трошоците од 172 милиони на 240 милиони евра.

• „Овој документ за првпат излегува во јавност. На 31 мај, Суес му испраќа писмо на Ејуп Рустеми — вашиот член — кое Рустеми го крие, а во кое во точка 4, „Трошоци за проектот“, се наведува дека проектот двапати бил менуван и дека трошоците се зголемиле од 172 на 240 милиони евра. Извинете, но јас нема да го реализирам криминалот на Ејуп Рустеми. Дополнителни 70 милиони евра да бидат потрошени од македонските граѓани, со уште 20 проценти од анексот? Затоа реков дека овој проект ќе достигне 300 милиони евра, а тоа нема да го дозволам. Второ, на 17 септември 2024, ‘Суес’ испратил нов документ до новиот директор, Коце Трајановски. Во точка 1, „Услови на референца за проектирање“, се наведува дека тунелите намерно се проектирани несоодветно и не се во согласност со европските стандарди. Ако Ејуп Рустеми распише тендер за овој проект, само една компанија ќе може да го добие и да ги гради тие тунели. Извинете, но ниту јас, ниту премиерот, ниту Коце, ниту ЕБРД сме наивни да финансираме ваков криминал. Знаете ли зошто тунелите се проектирани вака? Затоа што само една компанија може да го добие проектот. И не зборувам јас, туку зборува ‘Суес,’ најголемата компанија која го градела Суецкиот канал.“

Компании вклучени во препродажба на земјиште за автопатот

Според Николоски, компании како Јубај 2 Амет, Фрукта Фрута, Кадис Холдинг и Атлантик Дооел купувале и препродавале земјиште каде што е планирана трасата на автопатот. „Никогаш не е направена јавна презентација на трите предложени траси, иако тоа е законска обврска,“ рече Николоски, нагласувајќи дека средствата за автопатот биле одобрени уште во 2019 година, а потврдени во 2020 година. „Зошто тендерот не беше објавен во 2021, ако не со цел да се продаваат парцелите и тендерот да биде наместен, така што само една компанија ќе го добие?“ додаде тој.

Недовршена траса и неусогласено поврзување на автопатот

Министерот ја истакна и потребата од целосен автопат до границата со Косово, додавајќи дека во моментов постојат само два километри од автопатската траса, кои не се поврзани со главниот автопат. „Овие два километри започнуваат и завршуваат никаде, прекинувајќи на отворена делница од 50 метри,“ рече Николоски, посочувајќи дека автопатското решение од Скопје до Блаце не е завршено.

На крајот на своето обраќање, Николоски го повика Јавното обвинителство да отвори истрага за случајот, со цел да се разгледаат сите аспекти на проектот и да се утврди дали има криминални активности поврзани со зголемените трошоци и начинот на изведба на автопатот Скопје-Блаце.

Овие обвинувања за корупција и неправилности во проектот би можеле да имаат сериозни импликации врз транспарентноста и одговорноста на институциите во спроведувањето на јавни проекти.