Назначувањето на Бојан Христовски

ПО неодамнешното назначување на Бојан Христовски како директор на Агенцијата за национална безбедност (АНБ), дојде до откривање за работа и загриженост на „свиркачи“ во безбедносните служби. Славјанка Петровска, пратеник и поранешен министер за одбрана од СДСМ, неодамна го изрази своето противење на именувањето, наведувајќи дека „свиркачите“ од разузнавачката заедница имаат сериозни прашања поврзани со иднината на државата и безбедноста.

Во еден од своите неодамнешни јавни настапи, пратеничката и поранешна министерка за одбрана од СДСМ, Славјанка Петровска, остро се изјасни против назначувањето на Бојан Христовски за директор на АНБ. Во изјавата која привлече внимание, Петровска истакна дека постојат многу прашања од критично значење за иднината на државата и за јавниот интерес. Меѓу нив, како што рече, едно од прашањата потекнува од „свиркачи, вработени во безбедносно-разузнавачката заедница“ – изјава преземена од партискиот сајт на СДСМ.

Оваа изјава поттикна нови прашања: како тоа СДСМ секогаш кога е во опозиција има пристап до „свиркачи“ во безбедносните служби? Или, пак, дали именувањето на Христовски ја довело оваа „заедница“ во позиција да се чувствува „маргинализирано“ и „недоволно ценето“ – на начин сличен како во времето на СДСМ и Виктор Димовски? вели Наум Стоилковски

Скандалот со мафијашите и прашањата за свиркачите

Еден од најголемите безбедносни скандали во кој беше инволвирана АНБ е случајот со над 215 странски криминалци, кои успеале да добијат легитимни македонски патни документи благодарение на безбедносните структури. Според аналитичарите, свиркачите можеби ги иницираат прашањата заради политички притисок или како реакција на овие безбедносни пропусти. Овој случај, кој силно го погоди угледот на македонската безбедност, сега се користи како поткрепа на обвинувањата за нефункционалноста на агенцијата.

„Дали членовите на оваа група на свиркачи, блиски до СДСМ, имаат врска со пропустот кога над 215 меѓународно барани криминалци влегле во Македонија и завршиле во канцелариите на МВР? Но не за да бидат приведени, туку за да добијат легитимни македонски пасоши и идентитети, сосема легално. Како се случи тоа? Очигледно, разузнавачката заедница изгледа „преспала“ најмалку 215 пати! Но сега, изгледа СДСМ поставува прашања каде бил Бојан Христовски и дали минал граница на одреден ден. Дали можеби нивната задача била само да „затворат очи“ за ваквите случаи, или можеби дури и да ги асистираат? Дали тоа се истите свиркачи?“ вели Наум Стоилковски

Онишченко и контроверзите во АНБ

Контроверзиите околу работата на АНБ се зголемија со случајот на Олександар Онишченко, Украинец ставен на црната листа на САД, кој доби македонско државјанство со препорака од безбедносните служби заради наводни придонеси во спортот. Петровска, во своите изјави, негираше каква било поврзаност со овој случај, но прашањата за улогата на „свиркачите“ и нивните врски со политичките структури сѐ уште остануваат отворени.

„Продолжуваме со втората група на ‘свиркачи’. Дали овие членови, вработени во безбедносно-разузнавачката заедница и блиски до СДСМ, се истите кои останаа неказнети за време на Викторио Димовски, кога направија безбедносна проценка и дадоа ‘зелено светло’ за издавање државјанство на Онишченко? Да, за Олександар Романович Онишченко, Украинецот кој се наоѓа на црната листа на САД, кој, по цела година проверки во АНБ под раководство на Димовски, доби одобрение за македонско државјанство поради ‘успех и интерес’ во спортот — поточно, коњички спорт. Владата на СДСМ, во која учествуваше и Славјанка, го одобри ова по претходна проверка од АНБ, што траеше повеќе од една година. Дали сега тие се свиркачите кои поставуваат прашања?“

Дипломатски инцидент во Ерменија

Третата група можни свиркачи од разузнавачката заедница се поврзуваат со скандалот во Ерменија од 2019 година. Во овој случај, тројца македонски дипломати со приватен авион го извлекоа од земјата македонскиот државјанин Бранислав Димитријевиќ, кој беше обвинет за измама во Ерменија, како и ерменскиот дипломат Левон Саркисјан, брат на поранешен ерменски претседател, кој беше вмешан во серија корупциски скандали. За потсетување, токму во таа 2019 година, Виктор Димовски беше назначен за директор на АНБ, откако претходно ја вршеше функцијата државен секретар во Министерството за надворешни работи. Ова случување отвори нови прашања за улогата на разузнавачките структури и евентуалната поврзаност на „свиркачите“ со овие инциденти.

Аферата „Жолто комбе“ и нови обвинувања

Во јавноста постои интерес и за поврзаноста на македонските служби со аферата „Жолто комбе,“ каде се тврди дека македонски оперативци ги следеле активностите на германскиот Бундестаг во Берлин. Овој случај поттикна прашања за тоа дали одредени вработени во разузнавачката заедница соработувале со странски интереси, а токму свиркачите сега се наведуваат како извор на прашањата против Христовски.

„Четвртата група на потенцијални свиркачи од разузнавачката заедница би можела да се поврзе со скандалот ‘Жолто комбе’ во Германија и во други земји на ЕУ. Според извештаи од 2021 година, македонски оперативци наводно биле присутни со возило на МВР во близина на германскиот Бундестаг, а била отворена истрага за нивната активност во неколку држави. Документите за овој случај, каде се сугерира дека македонски разузнавачки служби го надгледувале движењето на институции и личности во пријателски држави, биле откриени при претрес на домот на поранешна пратеничка од СДСМ. Наводите дека македонските разузнавачи можеби дејствувале во интерес на трета држава не беа официјално демантирани, што покренува прашања дали овие лица, засегнати од скандалот, би можеле да се појават како свиркачи против назначувањето на Христовски во АНБ.

Инцидентот со надзорната комисија и обвинувањата за следење на опозицијата

Петтата и последна група свиркачи би можела да се поврзе со инцидент во кој Виктор Димовски, како директор на АНБ, се закани со кривична пријава против пратеник од ВМРО-ДПМНЕ за откривање на идентитетот на агенти. Овој пратеник, кој воедно беше заменик-претседател на надзорната комисија за АНБ, обвини дека службата врши надзор врз опозицискиот лидер Христијан Мицкоски. Во јавноста, ова отвори прашања дали службите, наместо да ги извршуваат своите должности, го следат Христовски. Сега, по неговото назначување за директор, дали можеби истите луѓе од разузнавачката заедница стануваат свиркачи против него?

Ова сугерира дека има најмалку пет групи кои би можеле да се противат на поставувањето на Бојан Христовски на позицијата директор на АНБ. Наместо да спроведува реформи, се чини дека агенцијата под СДСМ или не ја завршила својата работа или се занимавала со несоодветни активности, при што скандалите биле оставени нерешени. Можно е да постојат и други вработени кои би можеле да ја откријат работата на АНБ за време на владеењето на СДСМ, иако некои од нив би избрале да не зборуваат јавно.

Повик за реформи во АНБ

Новото именување на Христовски се гледа како можност за започнување на промени и реформи во АНБ. Безбедносните служби треба да се одвојат од политичките влијанија, а улогата на свиркачите да биде јасно дефинирана, велат експертите. Петровска и други пратеници бараат јасна транспарентност за да се обнови довербата на јавноста.

Иако немам непосредна поврзаност со безбедносната заедница, доволно сум запознаен со општествените случувања за да предложам на СДСМ и неговите членови, особено сега, во периодот на партиски реформи, да се дистанцираат од вмешаност со таа ‘заедница’. Ова досега не им донело ништо позитивно, ниту на партијата, ниту на Македонија.

На Бојан Христовски би му препорачал, наместо да ги ‘тресе теписите’ во АНБ, едноставно да ги отстрани. Освен што е модерно, тоа би оставило помалку простор за сокривање на нечистотиите од минатото.“, вели Стоилковски