Дали Охридскиот договор е под закана?

Политичките тензии во регионот се на максимум откако косовскиот премиер Албин Курти на заедничката прес-конференција со премиерот Христијан Мицкоски изјави дека албанскиот јазик во Македонија не е загрозен. Со оваа изјава, Курти предизвика силни реакции кај интегративците од ДУИ, кои веќе подолго време тврдат дека постои антиалбанско расположение во Македонија.

Ова тврдење, кое доаѓа од највисокото ниво на косовската влада, создаде политички земјотрес во Мала Речица, седиштето на ДУИ. Лидерот на партијата, Али Ахмети, реагираше остро, нагласувајќи дека Охридскиот договор е постигнат со жртвите на мачениците и дека нема да дозволат тој да биде компромитиран.

Ахмети: „ДУИ ќе го заштити Охридскиот договор“

Али Ахмети, обраќајќи се пред симпатизерите во Бутел, го бранеше Охридскиот договор, опишувајќи го како основен столб на политичките права на Албанците во Македонија.

„Договорот е оживеан од најдобрите синови на Ослободителната војска на Косово (УЧК). Нема да дозволиме тој да биде цел на напади, било да сме на власт или во опозиција,“ истакна Ахмети.

Ахмети го повика косовскиот премиер да покаже поголемо разбирање за контекстот и да избегнува изјави кои ги загрозуваат интересите на Албанците во Македонија.

Османи: „Изјавата на Курти е скандалозна и штетна“

Поранешниот министер за надворешни работи, Бујар Османи, оцени дека изјавите на Курти се несоодветни и ги охрабруваат противниците на албанскиот јазик.

„Ова е сериозен удар врз постигнатото со Охридскиот договор. Изјавата на Курти е скандалозна и ќе има долгорочни последици,“ изјави Османи во интервју за косовската телевизија „Дукаѓини“.

Османи потсети дека токму поради Охридскиот договор, албанскиот јазик стана службен во Македонија, но и по 15 години се соочува со предизвици за правилна примена.

Таравари: „Курти кажа горчлива вистина“

Арбен Таравари од коалицијата „Вреди“ има спротивен став. Тој смета дека изјавата на Курти е реалистична и дека проблемот не е законот за јазиците, туку пропустите во имплементацијата.

„Паниката што ја создава ДУИ е класична тактика за одвлекување на вниманието. Албанскиот јазик не е загрозен. Оваа реторика е обид за оправдување на нивните минати злоупотреби,“ изјави Таравари во емисијата „Интерактив“ на КТВ.

Според него, старите политики на ДУИ се причината за слабеењето на нивната поддршка кај гласачите.

Интегративците меѓу реалноста и реториката

Реториката на ДУИ сè почесто се движи од националистички пораки до закани за политичка дестабилизација. Дел од аналитичарите сметаат дека ова е обид да се задржи влијанието по падот од власт.

Од друга страна, пораките на Курти наидоа на одобрување кај дел од јавноста, кои ја гледаат неговата изјава како повик за фокусирање на реалните проблеми, наместо на политички манипулации.

Клучни поенти за иднината на Охридскиот договор

  • Охридскиот договор останува клучен за меѓуетничките односи.
  • Тврдењата за загрозеност на албанскиот јазик се оспорени од косовскиот премиер Албин Курти.
  • Реакциите на ДУИ покажуваат тензии околу нивната позиција во опозиција.
  • Политичката реторика, особено во регионот, бара посериозен фокус на идеи наместо на закани.

Со оглед на сегашните случувања, иднината на албанските права и Охридскиот договор останува во центарот на дебатата.