На денешната свечена седница по повод Денот на албанската азбука, вицепремиерот и министер за животна средина и просторно планирање, Изет Меџити, испрати порака за значењето на албанскиот јазик и повика на зачувување на стекнатите права. Во својот говор, тој се осврна и на актуелните општествени дебати околу Законот за јазиците и улогата на Уставниот суд.

Албанската азбука – столб на идентитетот

Меџити потсети на историјата на албанската азбука, нагласувајќи дека нејзиното создавање и кодификација биле клучни за зачувување на албанскиот јазик и култура.

„Денес, албанската азбука е составен дел од идентитетот на Албанците. Кодификацијата на азбуката не само што го заштити јазикот од асимилација, туку овозможи создавање **писмени докази за историјата, културата и постоењето на албанскиот народ_,“ рече Меџити.

Тој го нагласи значењето на латиничните букви како симбол на европската ориентација на Албанците и основа за нивната културна и научна еволуција.

Уставниот суд под критика

Осврнувајќи се на тековните дебати околу Законот за јазиците, Меџити изрази жалење што Уставниот суд, кој би требало да биде заштитник на правата и слободите на граѓаните, е предмет на остри критики.

„За жал, Уставниот суд денес е институција врз која се насочени гнев и непочит. Наместо да биде чувар на правдата, тој се соочува со притисоци и обиди за негово политизирање,“ истакна тој.

Првиот вицепремиер додаде дека е неопходно судот да ја зачува својата непристрасност и да се фокусира на човековите права, наместо да се впушта во политички прашања.

Тензии околу Законот за јазиците

Меџити предупреди дека дебатата за официјалната употреба на албанскиот јазик создава непотребни тензии во општеството и регионот. Тој повтори дека стекнатите права не можат да се ограничуваат, истакнувајќи ја должноста на институциите да ги почитуваат правата на сите заедници во земјата.

„Ниту едно право кое е еднаш стекнато не може да биде укинато. Во мултиетнички општества, тоа е предуслов за еднаквост и соживот,“ рече Меџити.

Курти и Ахмети со спротивставени ставови

На заедничката седница на владите на Северна Македонија и Косово, косовскиот премиер Албин Курти истакна дека Законот за јазиците во Северна Македонија не е насочен исклучиво кон албанскиот јазик. „Албанскиот јазик не е под закана,“ рече Курти.

Изјавата предизвика негативни реакции кај  ДУИ, кои ја оценија како охрабрување за оние што сакаат да му наштетат на Охридскиот рамковен договор. Од друга страна, владината коалиција „Вреди“, од која доаѓа и Меџити, оцени дека изјавата на Курти е коректна и балансирана.

Денот на албанската азбука: Мостови на писменост и култура

Премиерот Христијан Мицкоски, исто така, се обрати на свеченоста, потенцирајќи дека Денот на албанската азбука е симбол на тоа како писменоста и образованието можат да обединат народи.

„Овој ден е потсетник дека темите кои нè поврзуваат треба да имаат предност пред оние кои нè разделуваат,“ истакна Мицкоски.

Свеченоста по повод Денот на албанската азбука беше не само можност за чествување на културното наследство, туку и платформа за разгледување на актуелните прашања за јазичните права и институционалната независност. Меџити ја истакна важноста на јазикот како столб на идентитетот и повика на соживот и почитување на сите заедници.