На 26.01.2025 година, Министерството за животна средина потврди дека прагот на алармирање за PM10 честички е надминат во Струмица. Според Државниот автоматски мониторинг систем, нивото на суспендирани PM10 честички надминало 150 mg/m<sup>3</sup> два последователни дена, активирајќи строги мерки за заштита на јавноста.

Оваа состојба е регулирана според Уредбата за гранични вредности за загадувачи од воздухот, објавена во Службен весник бр. 183 (2017 година). Надлежните институции потврдуваат дека загадувањето претставува сериозен ризик по здравјето на граѓаните.

Што значи надминување на прагот на алармирање?

Прагот на алармирање за PM10 честички е дефиниран како надминување на 150 mg/m<sup>3</sup> во текот на два последователни денови. Оваа граница сигнализира дека загадувањето може да има сериозни последици врз здравјето и животната средина, барајќи итно преземање на мерки.

Среднодневните концентрации, измерени од автоматскиот мониторинг систем во Струмица, потврдуваат дека оваа критична граница е надмината.

Кои мерки се преземаат против загадување на воздухот во Струмица?

Согласно новонастанатата состојба, се воведуваат следните итни мерки:

  • Интензивирање на инспекции на инсталации со А- и Б-интегрирани дозволи за контрола на емисиите.
  • Јавен пристап до податоците од инсталации со континуиран мониторинг, за зголемена транспарентност.
  • Проверки на возила: Засилени контроли на техничката исправност на дизел-возилата и нерегистрираните возила.
  • Инспекција на градилиштата: Активностите кои придонесуваат за дополнително загадување мора да бидат под построг надзор.
  • Забрана на горење на отворено: Строга контрола на несоодветното горење на отпад или други материјали.

Препораки за заштита на ранливите категории

Министерството препорачува мерки за заштита на најранливите групи од населението:

  • Ослободување од работа за бремени жени, лица над 60 години и хронично болни (како астма, прележан инфаркт или мозочен удар) со препорака од матичен лекар.
  • Прилагодување на работното време: Работниците кои извршуваат активности на отворено да работат само помеѓу 11:00 и 17:00 часот.
  • Избегнување активности на отворено: Се препорачува откажување на спортски натпревари и културни манифестации на отворено.

Долгорочни ризици од PM10 честички

PM10 честичките, поради својата големина, лесно продираат во респираторниот систем, предизвикувајќи воспаленија, хронични болести и кардиоваскуларни проблеми. Постојаната изложеност на овие загадувачи може да има долгорочни последици по здравјето, особено кај чувствителни категории.

Повик за координирана акција

Институциите апелираат на соработка од сите засегнати страни за надминување на кризата. Во услови на зголемено загадување, важна е заедничката одговорност – од надлежните инспекции, преку компаниите до граѓаните. Само преку почитување на прописите и активно учество може да се обезбеди поздрава средина за сите.

Континуираното следење на квалитетот на воздухот и примената на соодветни мерки остануваат од највисок приоритет.