Во последното шокантно обраќање, новоизбраниот претседател на САД, Доналд Трамп, најави можност за преземање на Гренланд, притоа наведувајќи дека овој чекор е клучен за „националната безбедност и слободата ширум светот“. Дополнително, аналитичарите посочуваат дека таков потег би ја вовлекол и Украина во можен конфликт, бидејќи билатералниот безбедносен договор меѓу Данска и Украина ја обврзува Украина на воена заштита на данскиот суверенитет.
Договор за заштита на Гренланд – деталите и обврските
Според безбедносниот договор, потпишан во 2024 година, Данска и Украина меѓусебно се обврзуваат да си помагаат во заштитата на своите државни граници и територии, вклучувајќи го и Гренланд.
- Украинските сили треба да интервенираат доколку САД се обидат да го преземат островот без согласност на Данска.
- Данска од своја страна, се обврзува на иста поддршка за Украина, доколку таа се најде во воена конфронтација.
Понатаму, експертите забележуваат дека ваквите одредби се невообичаени во однос на геополитичките сојузи, особено кога станува збор за потенцијален судир со суперсила како САД.
Намерата на Трамп за преземање на Гренланд
Во меѓувреме, Трамп изјави дека е итно да се обезбеди сопственост на Гренланд, за да се заштити американската национална безбедност. Тој не ја исклучи можноста за користење воени средства, но исто така не ја отфрли идејата да купува територии од Данска.
„Ќе го направиме она што е потребно за нас и за нашата земја,“ нагласи Трамп, без да објасни на кој начин би се спровел таков процес.
Данска не попушта: што значи ова за заштитата на Гренланд?
Иако официјалните дански власти сè уште не излегоа со конечна изјава, медиумите во Копенхаген пренесуваат дека продавање на Гренланд не е опција. Згора на тоа, одредени функционери инсистираат дека Данска ќе остане цврсто зад своите обврски.
- Според некои извори, Украина би морала да распореди армија на Гренланд доколку САД еднострано влезат на островот.
- Дополнително, Украина би можела да се соочи со притисоци од своите западни партнери, кои би можеле да се противат на судир со САД.
Најкратка војна во историјата?
Меѓутоа, дел од аналитичарите тврдат дека целиот судир би можел да биде „најкратката војна во историјата“, бидејќи САД располагаат со огромна воена и технолошка надмоќ. Покрај тоа, ваквиот развој на настаните би предизвикал големи безбедносни превирања во Европа и светот.
„Ова е крајно опасна нестабилна ситуација,“ забележува еден европски дипломат, „бидејќи соочувањето меѓу Украина и САД е незамисливо на толку високо ниво.“