Во пост на Фејсбук под наслов „Нова песна на Героски“, професорот Ѓорги Спасов тврди дека поради очекуваните промени во политиката на прием на нови членки во Европската унија, јас сум оценил дека сега за ВМРО-ДПМНЕ е покорисно да гласа за уставните промени и за да ги спасам својот образ и образот на Христијан Мицкоски, како „гласноговорник на опозицијата“, во нејзино име, сум предлагал како да се стори тоа, пренесува Еxpres.mk.
Пред да одговорам на инсинуациите и на лажните вести што ги пласира професорот Спасов во својот пост, би сакал да кажам дека сум разочаран од начинот на кој тој се обидува да го спушти нивото на дебатата со мене, за вака значајно општествено прашање.
Прво, не очекував професорот да ме ословува со прекарот Геро, небаре водиме муабет во маалска кафеана. Уште помалку очекував некои дами, чии ставови очигледно не му се допаѓаат, да ги нарекува „Малинки и Калинка“. Можеби во СДСМ и во опкружувањето на таа партија се научени меѓу себе да се ословуваат со прекарите Таче, Цаци и слични, но јас мислам дека тоа е непристојно и затоа професорот Спасов, како и до сега, ќе го ословувам со неговото име и презиме и со неговото звање.
Второ, ако професорот навистина претендира да открие некаква „нова песна“ во моите ставови за уставните промени, најмалку што очекувам е да биде подобро информиран. За да не се бламира со евтини спинови. Освен тоа, доколку решил своите читатели да ги информира за тие божемни промени, елементарен ред било да постави барем линк до мојата колумна за која расправа и полемизира.
Со оглед на фактот дека јас, пак, веројатно сум блокиран од професорот Спасов на Фејсбук, неговиот пост во целина овде ќе го пренесам како фотографија:
Да се посветиме сега малку на материјална расправа за темата што ја покренува полемичарот Спасов.
Во повеќе наврати пишувам и говорам за потребата, но и за можноста, уставните промени за „внесување на Бугарите во Уставот“ да се дизајнираат така што ќе содржат и наратив во Преамбулата, кој ќе зборува за идентитетот, за културата, за традицијата и за историскиот контiнуитет на македонскиот народ.
Научник од калибарот на професорот Спасов би требало да е информиран дека оваа идеја може да се разбере и како обврска што произлегува од Резолуцијата за утврдување на македонските државни позиции во контекст на блокадите на европските интеграции, усвоена на 30 јули 2021 година во македонскиот парламент, со мнозинство од 95 гласови на пратеници. Го советувам професорот внимателно да ја прочита Резолуцијата и да ги анализира обврските што ги презеле сите поголеми политички партии во земјата во градењето на позициите во спорот со Бугарија. И потоа некои работи, се надевам, ќе му се разјаснат.
Во оваа прилика, ќе ги цитирам само првите три точки од оваа резолуција, за која, да повторам уште еднаш, гласал и владејачкиот СДСМ:
„1. Преговорите да се водат на рамноправна и принципиелна основа, со должно почитување на меѓународното право, без никакво условување од едната или од другата страна и со почитување на достоинството на македонскиот народ;
2. Да се почитуваат безрезервно сознанијата на македонските општествени, хуманистички и културолошки науки во врска со автохтоноста на македонскиот народ и неговиот историски, јазичен, културен и религиски континуитет;
3. Да се уважуваат сознанијата, утврдените факти, усвоените теории и емпириските истражувања на современата светска славистика, лингвистика, историографија и меѓународното право, според коишто:
– македонскиот јазик и неговите дијалектни разновидности имаат свој просторен и свој временски континуитет,
– македонскиот идентитет го црпи својот легитимитет од повеќевековните традиции, преданија, обичаи, колективна меморија, менталитет, јазик, артикулираната свест за етнокултурната посебност, колективниот интегритет, почитта кон традиционалните религиски институции и од наративот за припадноста на одреден географски и историски простор,
– споделените места на меморија на балканските и медитеранските простори подразбираат инклузивен однос, а не ексклузивно присвојување на историјата и традицијата, подразбираат интелектуална слобода, а не робување на анахроните историски стереотипи и илузии, не културен и историски хегемонизам“.
Инаку, точно е дека идејата за збогатување на Преамбулата на Уставот со наратив за македонскиот идентитет не е изворно моја, без оглед што ја застапувам подолго време. Идејата ми се допаѓа, тоа сум го кажал јавно неколку пати, но не сакам да се китам со туѓо перје. Сепак, професорот Спасов греши кога инсинуира дека тоа е идеја што потекнува од опозицијата и од Христијан Мицкоски и дека, како што вели, „нешто е сепак договорено“.
Тоа е лажна вест, манипулација и евтин спин. Можеби и wishfull thinking на пропагандата на СДСМ.
Вистината е дека станува збор за идеја што неформално ја промовирале членови на работната група што ги подготви уставните промени, а со која претседаваше Маргарита Цаца Николовска. Бидејќи професорот Спасов очигледно е недоволно информиран, еве, да го потсетам дека за ова сум ја известил јавноста уште на 24 април годинава.
Не знам дали за таа идеја некогаш се разговарало и на седница на работната група, но изворот на кој му поклонив верба тврди дека идејата потекнува од членови на групата номинирани од СДСМ. Тие луѓе, увидувајќи дека овој предлог за „внесување на Бугарите во Уставот“ не е добар и дека нема да наиде на поддршка ниту меѓу симпатизерите и избирачите наклонети кон нивната партија, смислиле начин како предлогот на уставните промени да стане прифатлив. За жал, тие луѓе потоа биле замолчани и буквално им било наложено да не предлагаат такво решение.
Оваа информација ми е соопштена во доверба и јас ќе ја почитувам професионалната обврска да не го соопштам изворот, ако тој инсистира на анонимност. Од разбирливи причини. Но, сметајќи дека таа идеја сепак е добра и може да се развие во компромис што би водел до консензус за уставните промени, одлучив да ја споделам со јавноста и да ја застапувам. Го правам тоа и сега.
Целиот текст на Бранко Героски за Плусинфо на следниот лин: