Сојузот на синдикатите на Македонија (ССМ) соопшти дека за 2025 година е обезбеден регрес за годишен одмор за околу 600 илјади вработени во приватниот и во јавниот сектор, согласно со двата потпишани општи колективни договори. Во приватниот сектор регресот ќе изнесува 300 евра, а во јавниот сектор 100 евра помалку. Во подобро ситуирани компании се исплаќа регрес речиси трипати повисок од законскиот минимум, односно и над 50.000 денари.

Регресот треба да се исплати во периодот од 1 јули до 31 декември. Оваа сума многумина ја очекуваат со надеж, бидејќи често е единствениот „подарок“ во текот на годината. Статистиката на УЈП за 2018–2024 покажува дека најмногу работодавачи исплатиле регрес во 2019 година – 44.839, а најмногу работници добиле К-15 во 2024 година – 459.451. Просечно исплатените средства во овој период се зголемиле за 8.000 денари: од 10.256 денари во 2018 на 18.452 денари во 2024 (лански просек).

Остануваат уште два месеца во кои фирмите и работодавачите имаат обврска да го исплатат К-15. Според законот, право на регрес има секој вработен со најмалку шест месеци непрекинат стаж кај истиот работодавач, без разлика дали е на определено или неопределено време. ССМ наведува дека за 2025 година регрес е обезбеден за околу 600 илјади вработени во приватниот и јавниот сектор, согласно со двата општи колективни договора.

Според податоците на Државниот завод за статистика, во 2024 активното население изнесувало 792.779 лица, од кои 694.506 вработени и 98.273 невработени.

Член 35 од ОКД за приватниот сектор (стопанство) предвидува регрес во висина од најмалку 40% од основицата или 18.141 денари, под услов работникот да работел најмалку шест месеци во календарската година кај ист работодавач. Член 21 од ОКД за јавниот сектор предвидува право на регрес од најмалку 30% од основицата или 12.372 денари, под истиот услов за стаж. К-15 следува и за работници што ја смениле работата, доколку претходно непрекинато работеле половина година во иста компанија.

„Шестотини илјади работници добија право на регрес за годишен одмор (К-15), а за ова право се избориле само 10 проценти од нив, а го уживаат сите… Замислете колку ќе беше износот на К-15 ако деветмина од 10 работници беа членови на ССМ… Членовите го финансираат колективното договарање и синдикалната акција, а придобивките ги уживаат сите“, изјави Иван Пешевски, потпретседател на Советот на ССМ за приватен сектор. Тој потсети дека во јавниот сектор, по прв пат, право на К-15 добија вработените во образование, здравство, полиција, армија и други.

Пешевски наведе дека во 80% од случаите во приватниот сектор каде ССМ има членови, регресот со колективен договор на ниво на работодавач е утврден во висина од 100% од просечната плата и веќе е исплатен; таму каде што има синдикат, има и К-15 и почитување на колективните договори, додека каде што нема синдикат, работничките права не се почитуваат; ниту едно право не е подарено, за секое е изборено.

Регресот за годишен одмор треба да се исплати од 1 јули до 31 декември. И покрај законската обврска, има вработени кои нема да ја видат исплатата; за работодавачите што не исплатуваат се предвидени глоби до 4.000 евра – од 2.000 до 3.000 евра за фирмата и од 500 до 1.000 евра за одговорното лице.

Сепак, во подобро ситуирани компании се исплатува регрес речиси трипати поголем од законскиот минимум, односно и над 50.000 денари. Статистиката на УЈП за 2018–2024 покажува дека најмногу работодавачи исплатиле регрес во 2019 година – 44.839, а најмногу работници – 459.451 добиле К-15 во 2024 година; просечно исплатените средства се зголемиле за 8.000 денари – од 10.256 во 2018 на 18.452 денари според ланскиот просек.