Решавање на недостигот: Критичка анализа

Во загрижувачко откритие, идентификувано е дека на земјата моментално и недостасуваат 52 медицински тимови за итна помош за да го исполни законски задолжениот минимум што го бара секој медицински центар. Ова откритие произлегува од најновото истражување на Центарот за граѓански комуникации за капацитетите на Итна медицинска помош во земјава.

Тековно сценарио: Тимови во опаѓање среде растечките потреби

Според истражувањето на Центарот, земјата во моментов има 258 тимови за итна медицинска помош. Шокантно, наместо да се зголемува, оваа бројка се намалува секоја година. Во однос на состојбата во 2015 година, кога беше донесена последната регулатива за минимален број потребни тимови за секој здравствен дом, бројот на екипите за итна помош е намален за 22.

Правна рамка: Минимум тимови по здравствен дом

Регулативата за мрежата за итна медицинска помош диктира дека секој здравствен дом кој покрива 30.000 жители треба да има минимум 5 тимови за итна медицинска помош. За здравствените домови кои покриваат повеќе од 30.000 жители, потребен е дополнителен тим на секои дополнителни 10.000 жители.

И покрај намалувањето на целокупното население, што укажува на намалена потреба од минимални тимови за итна помош, половина од 33-те установи за итна медицинска помош во земјата не го исполнуваат законски потребниот минимум.

Разликите низ градовите: Идентификување на празнините

Податоците од центрите ги истакнуваат критичните недостатоци во Скопје, во кои недостасуваат 18 екипи и Тетово, каде што се потребни дополнителни 10 екипи за да се исполнат минималните стандарди. Куманово и Струга заостануваат по пет екипи.

Шест града го исполнуваат законскиот минимум за екипи на Итна медицинска помош: Виница, Демир Хисар, Крива Паланка, Пехчево, Свети Николе и Штип. Изненадувачки, 11 здравствени центри го надминуваат минимумот, а предничат Битола, Делчево со Македонска Каменица, Кичево и Кочани со 3 или 4 екипи повеќе од потребното.

Разлики во покриеноста на населението

Постојат значителни варијации во опфатот на населението со итна медицинска помош. Најмногу се мачат Струмица и Тетово, со еден тим кој покрива приближно 40.000 жители дневно. Одблиску ги следат Куманово и Скопје, со по еден тим за околу 30.000 жители дневно.

Жителите во помалите центри како Вевчани, Пехчево и Ростуше уживаат во најдобрата покриеност, со еден тим за нешто повеќе од 1.000 жители дневно. Од поголемите градови, Крива Паланка, Неготино, Делчево и Македонска Каменица обезбедуваат добра покриеност, со по еден тим за околу 4.000-5.000 жители дневно.

Кадровски разлики: Стремеж за правична дистрибуција

Вевчани може да се пофали со највисок сооднос персонал-жител, со по еден вработен на секои 79 жители, додека Тетово, Скопје и Куманово се борат со сооднос кој надминува 3.000 жители по вработен. Националниот просек изнесува 1.350 жители по вработен во службата за итна медицинска помош.

  1. Оперативни реалности: состави на тимови и работно време

Медицинските тимови за итни случаи обично работат во смени, главно во две смени од по 12 часа или три смени од по 8 часа. Стандардниот тим се состои од лекар, медицинска сестра и возач. Сепак, Скопје, како најголем здравствен дом, има девет екипи во една смена, додека сите други градови имаат само по една или две екипи по смена, освен Битола, која постојано има три екипи.

  1. Надвор од итни случаи: холистички пристап кон медицинската помош

Итните интервенции се протегаат надвор од непосредната медицинска помош и вклучуваат домашни посети и интервенции во службата на повик. Имено, Скопје бележи најголем број интервенции, приближно 150.000 годишно или во просек 404 дневно. Сепак, Велес се издвојува меѓу другите градови со извонредни 59.000 интервенции во 2022 година, во просек по 162 дневно.

Неистражена територија: Динамика на телефонски повици

Интересно, ниту еден здравствен центар не води евиденција за вкупниот број на примени телефонски повици со барање итна помош. Достапните податоци го покажуваат само бројот на појдовни повици, оставајќи неодговорено критично прашање – колку од овие повици за итна помош резултираат со вистински одговор на тимот?

Извор: a1on