Околу 98 отсто од европските граѓани дишат отровен, многу штетен загаден воздух, кој е поврзан со околу 400.000 смртни случаи годишно, а Северна Македонија е најтешко погодена, покажа истражувањето на британскиот дневен весник Гардијан.
Анализата на податоците собрани со помош на најсовремената методологија – вклучувајќи детални сателитски снимки и мерења од повеќе од 1.400 копнени станици за мониторинг – открива страшна слика за загадениот воздух, при што 98 отсто од луѓето живеат во области со високо штетно загадување со ситни честички што ги надминуваат стандардите поставени од Светската здравствена организација. Речиси две третини живеат во области каде што квалитетот на воздухот е повеќе од двојно над одзволеното ниво согласно СЗО.
Најпогодена земја во Европа е Северна Македонија. Речиси две третини од луѓето во земјата живеат во области со повеќе од четири пати повеќе од насоките на СЗО за PM2.5, додека во четири области е откриено дека имаат загаденоста на воздухот е речиси шест пати поголема од препораките, вклучително и во главниот град, Скопје.
Источна Европа е значително полоша од западна Европа, освен Италија, каде што повеќе од една третина од оние што живеат во долината По и околните области на северот на земјата дишат воздух што е четири пати над насоките на СЗО за најопасните честички во воздухот.
– Ова е тешка криза на јавното здравје, изјави Роел Вермеулен, професор по еколошка епидемиологија на Универзитетот во Утрехт, кој го предводеше тимот на истражувачи низ целиот континент што ги собра податоците. – Од она што гледаме, сосема јасно е дека речиси сите во Европа дишат нездрав воздух, вели тој.
Податоците исто така откриваат дека речиси сите жители во седум земји во источна Европа – Србија, Романија, Албанија, Северна Македонија, Полска, Словачка и Унгарија – имаат најмалку двојно повеќе нечист воздух од насоките на СЗО. Исто така, анализата открива дека повеќе од половина од населението во Северна Македонија и Србија живее со четири пати поголеми вредности од препорачаните од СЗО.
Сообраќајот, индустријата, греењето во домаќинствата и земјоделството се главните извори на PM2,5, а влијанието често се чувствува несразмерно кај најсиромашните заедници, наведува Гардијан.
Загадувањето на воздухот стана клучно прашање во Европа, при што ЕУ е под притисок да стори повеќе за да се справи со растечката криза на јавното здравје. Минатата недела, Европскиот парламент гласаше за усвојување на упатствата на СЗО за PM2.5 до 2035 година. Законот, кој треба да биде финализиран во преговорите со Советот, ќе постави законски обврзувачка граница за годишните концентрации на PM2.5 од 5µg/m3, што е намалување од сегашните 25 µg/m3 (µg/m3 = микрограми на кубен метар).