Крајот на годината носи олеснување во кредитирањето
Банкарската 2024 година ќе заврши со намалени каматни стапки и зголемена побарувачка за кредити од компаниите и домаќинствата, според најновите податоци на Народната банка на Македонија (НБМ). Просечната камата за новоодобрени кредити за компании, за прв пат по една година, е намалена под 5%.
Според НБМ, банките очекуваат тренд на натамошно олеснување на кредитните услови до крајот на годината, особено за претпријатијата. Заклучно со октомври, вкупната задолженост на компании и домаќинства достигна 7,7 милијарди евра, што претставува раст од 9,2% на годишно ниво.
Кредитирање на компании: Намалени камати и зголемена побарувачка
Компаниите бележат зголемена кредитна активност, при што задолженоста на фирмите на крајот на октомври достигна 3,74 милијарди евра, што е годишен раст од 10,4%.
Каматните стапки за кредити на компаниите бележат позитивен тренд:
- Просечната камата за новоодобрени кредити падна на 4,78% во септември 2024, што е значително намалување во споредба со 5,30% во истиот период минатата година.
- Каматата на вкупните кредити за компании е исто така намалена на 5,15%, најниско ниво од септември 2023 година.
Пример понуда од банка:
„Кредит од 10.000 евра до 3,5 милиони евра, со рок на отплата до 8 години и камата од 5,5%.“
Кредити за домаќинства: Зголемена достапност и пониски камати
Домаќинствата исто така покажуваат зголемена кредитна побарувачка. Заклучно со октомври, вкупната задолженост на домаќинствата изнесува 3,98 милијарди евра, што е годишен раст од 8,2%.
Каматни стапки за домаќинства:
- Новоодобрени кредити: Каматата е намалена на 5,27% во септември 2024, наспроти 5,47% една година порано.
- Вкупни кредити: Каматата е зголемена на 5,66%, но трендот на пониски камати за новоодобрени кредити укажува на олеснување на условите.
Примери за понуди од банките:
- „Кредит до 25.000 евра со рок на отплата до 10 години и камата од 5% до 5,2%.“
- „Станбен кредит до 150.000 евра со рок од 50 години, со фиксна камата од 3,45% за првите пет години.“
Очекувања за четвртиот квартал на 2024 година
Анкетата на НБМ предвидува:
- Компании: Засилено нето-зголемување на кредитната побарувачка, со натамошно намалување на каматните стапки за големите и средните банки.
- Домаќинства: Нет-олеснување на кредитните услови, особено за станбените и потрошувачките кредити.
Иако големите банки очекуваат олеснување, малите банки предвидуваат стагнација или заострување на условите.
2024 година ја одбележува трендот на пониски камати и полесни услови за кредитирање, што ја стимулира побарувачката за кредити. Компаниите и домаќинствата искористуваат пониски камати и зголемена достапност на финансиски средства, што претставува позитивен сигнал за економијата.