Додека Македонија го продолжува своето патување кон целосна евроатлантска интеграција, едно партнерство се издвојува како навремено и трансформативно: Неодамна потпишаниот стратешки договор со Обединетото Кралство. Надвор од дипломатските наслови, ова партнерство носи реални, опипливи придобивки за нашата економија, нашата безбедност и нашите луѓе – во време кога таков напредок е очајно потребен.
Пишува: Христијан Мицевски – геополитички аналитичар со седиште во Лондон
Глас за доверба во нашата иднина од 6 милијарди евра
Ветувањето на Велика Британија од 6 милијарди евра инвестиции во инфраструктура не е само финансиска обврска – туку е глас на доверба во потенцијалот на Македонија. За да го разберете обемот на она што е во прашање, земете го во предвид следново: Ветувањето на Велика Британија од 6 милијарди евра инвестиции во инфраструктура не е само „дарежливо“ – туку го надминува целиот годишен државен буџет на Македонија , кој изнесуваше околу 5,4 милијарди евра во 2024 година. Овој факт ја прави оваа заложба како најголема единечна обврска за странски инвестиции во историјата на нашата земја. Со овие средства насочени кон транспортот, енергетиката и дигиталната инфраструктура, придобивките ќе се прошират низ секој агол од нашата земја. Патиштата ќе бидат модернизирани, ќе се зајакнат електричните мрежи и ќе се прошири дигиталниот пристап. За просечниот граѓанин, ова значи подобра поврзаност, поефикасни услуги и подобрен квалитет на живот.
Уште поважно, ова не е инвестиција што ја заобиколува локалната индустрија. Над 70% од овие проекти ќе вклучуваат македонски компании – драматично зголемување во однос на претходните стапки на учество од само 10-49%. Тоа значи повеќе локални работни места, повисоки приходи и нови вештини развиени токму тука, дома. Ова партнерство не гради само патишта – туку гради иднина.
Економскиот поттик што ни е потребен, сега!
Во четирите квартали до крајот на 2023 година, билатералната трговија меѓу Македонија и Велика Британија скокна на 2,5 милијарди фунти – што нè прави најголемиот трговски партнер на Велика Британија во Западен Балкан. Овој трговски однос, заснован на стратешки инвестиции, ѝ дава на нашата економија витален диверзификациски систем. Со оглед на тоа што структурните фондови на ЕУ сè уште се недостапни поради одложено пристапување, ова партнерство пополнува клучна празнина.
Николоски: Договорот со Велика Британија е моќен чекор кон развој и меѓународна поддршка
Подобри проценки на деловната клима, посилна доверба на инвеститорите и поблиски врски со еден од водечките светски финансиски центри – ова не се далечни ветувања, туку темели на економската трансформација што се случува сега.
Безбедност што ја одржува нашата нација побезбедна
Партнерството, исто така, го подобрува нашиот одбранбен став. Со поддршка на Велика Британија, Македонија ја зајакнува својата интероперабилност со НАТО, ја зголемува нашата воена подготвеност и ја заштитува нашата демократија од странски малигни влијанија – особено кампањите за дезинформации од Русија и Кина. Ова е особено критично во регион каде што безбедноста не може да се зема здраво за готово.
Техничката помош на Велика Британија во сајбер-одбраната и судската реформа ги зајакнува не само институциите, туку и довербата – довербата на граѓаните во системите наменети да ги заштитат и да им служат.
Пат напред во ерата на неизвесност во ЕУ
Да бидеме искрени, нашиот пат кон членство во ЕУ е фрустрирачки бавен. Но, тоа не треба да го парализира напредокот. Партнерството меѓу Велика Британија и Македонија докажува дека можеме да одиме напред – дека сè уште можеме да се реформираме, да растеме и да напредуваме дури и додека чекаме Брисел да дејствува.
Наместо да чекаме со мрзливост, ние ќе градиме. Со британска поддршка, му покажуваме на светот – и на себеси – дека реформите не се обврска наметната однадвор, туку неопходност за национална сила.
Јакнење на нашите млади и дијаспората
Ова партнерство отвора врати и за следната генерација. Образовните размени, професионалниот развој и трансферот на знаење создаваат можности за младите Македонци дома и во странство. За нашата дијаспора во Велика Британија, продлабочената врска обезбедува нови начини за поврзување, придонес и чувство на гордост за нивното наследство и татковина.
Стратешки чекор напред
Во многу погледи, ова партнерство го симболизира и новиот глобален поредок: агилни сојузи, изградени не само врз географијата, туку и врз заедничките цели. За Велика Британија, тоа е враќање кон значајно влијание на Западен Балкан. За Македонија, тоа е стратешки скок – кон безбедност, просперитет и кредибилитет на светската сцена.
Ова е повеќе од надворешна политика. Тоа е можност за огромен национален напредок. Сега е времето!