Граѓаните ја изразија својата фрустрација со поднесување секојдневни претставки до народниот правобранител, судовите и Конфедерацијата на синдикални организации на Македонија (КСОМ),. Претставките се во врска со неизвесното спроведување на застареноста на долговите од страна на извршителите . Овој јавно негодување достигна врв за време на денешниот протест на кој граѓаните побараа јасност и ги повикаа извршителите да иницираат застарување на долговите.
Законските измени предизвикуваат конфузија
Суштината на прашањето произлегува од неодамнешните измени на Законот за облигациони односи и Законот за извршување, донесени на 20 јули. Ограничувања во извршната постапка, како застареност на долговите, останува нерешен критичниот аспект.
Граѓаните изразуваат незадоволство
Марјан Ристески, претседател на КСОМ, изрази збунетост, велејќи:
„Не разбирам што направиле, подобро е да не се донесе закон отколку да се донесе закон кој не може да се спроведе. Си играат со луѓе“
Оваа правна несигурност ги остави граѓаните во неволја, со многу трајни длабоки семејни проблеми кои произлегуваат од недостигот на решение.
Овластување за застреност на долговите
Македонското здружение на млади правници (МЗМП) го истакнува отфрлањето на Уставниот суд на иницијативите кои ја оспоруваат уставноста на законот. Сепак, постои правна празнина во однос на тоа кој ја има одговорноста да го одреди статутот на застареност. Ова мислење го повторува и Комората на извршители на Република Македонија (КИРСМ), нагласувајќи дека ниту извршителите ниту судовите немаат овластување да изрекуваат застареност на извршувањето.
Пропусти во законот
Извршната комора тврди дека иако законот можеби е уставен, тој нема комплетност и применливост. Комората се соочи со предизвици при спроведување на овој неприменлив закон, што ја нагласува сложеноста на прашањето. Тие тврдат дека решението е во законодавната власт, повикувајќи на интервенција за да се отстранат пропустите на законот.
Граѓаните се мачат со нерасчистени долгови
Активистката за човекови права Ана Глигорова, ангажирана во долготрајна битка против, како што таа го нарекува „должничко ропство“, ја нагласува социјалната и личната жртва на нерешените долгови. Глигорова го критикува недостигот на социјална свест на државата и повикува на брза акција за решавање на маките на граѓаните кои се борат со предизвиците поврзани со долговите.
Правни упатства и жалби
Загриженост се изразува и за жалбениот процес, со обвинувања дека извршителите ги манипулираат граѓаните со тоа што не ги информираат соодветно за 3-дневниот рок за жалба. Извршителите тврдат дека ги следат утврдените обрасци и законски упатства, но граѓаните често откриваат извршни постапки само кога нивните банкарски сметки се блокирани.
Став на Владата
На протестот пред Министерството за правда, активистите го повикаа министерот да им наложи на извршителите да го почитуваат застареноста. Министерството за правда, пак, се прогласи за ненадлежно да даде дефинитивно толкување на правните норми, ставајќи ја одговорноста на Собранието и на судовите за утврдување на застареноста.
Како што продолжуваат правните и социјалните превирања, граѓаните се борат со несигурноста околу долговите, повикувајќи ги властите да ги решат сложеноста и да дадат јасни директиви за решавање.
Извор: RADIOMOF