Загадениот воздух еден од најголемите убијци во Европа

Доколку членките на ЕУ се придржуваат до најновите упатства за квалитетот на воздухот на Светската здравствена организација (СЗО), бројот на смртни случаи од загадување регистрирани во 2019 година би можел да се преполови, се вели во извештајот на ЕЕА.

Во 2018 година, бројот на смртни случаи поврзани со ситните честички, оние со дијаметар помал од 2,5 микрометри или PM 2,5, бил проценет на 346.000.

Очигледното намалување на бројот на смртни случаи во 2019 година делумно се должи на поволните временски услови, но пред се на прогресивното подобрување на квалитетот на воздухот на целиот континент, оценува Центарот за следење на загадувањето на воздухот на Европската унија.

Во раните 1990-ти, фините честички, кои успеале да навлезат длабоко во белите дробови, влијаеле на речиси милион предвремени смртни случаи во 27-те земји-членки на ЕУ, се вели во извештајот.

Тој број е повеќе од преполовен до 2005 година – на 450.000 предвремени смртни случаи.

Во текот на 2019 година, фините честички предизвикале 53.800 предвремени смртни случаи во Германија, 49.900 во Италија, 29.800 во Франција и 23.300 во Шпанија. Во Полска починале 39.300 луѓе, што е најголем број по глава на жител.

ЕЕА, исто така, забележале предвремени смртни случаи поврзани со преостанатите два главни загадувачи, со вдишување на азот диоксид, главно од издувните гасови од автомобилите, камионите и термоцентралите, но посочува дека таа бројка паднала за 40.000 или четвртина помеѓу 2018 и 2019 година. .

И бројот на смртни случаи поврзани со озонот на ниво на земјата во 2019 година се намалил за 13 проценти, на 16.800 смртни случаи.

Агенцијата посочува дека загадувањето на воздухот, кое е директна последица на глобалното загадување на животната средина, останува најголемата закана за здравјето на луѓето во Европа.

Срцевите болести и мозочниот удар предизвикуваат најголем дел од прераните смртни случаи за што е одговорно загадувањето на воздухот, а потоа следуваат болестите на белите дробови и ракот.

Кога станува збор за децата, атмосферското загадување во оваа возрасна група може негативно да влијае на развојот на белите дробови, да предизвика респираторни инфекции и да ја влоши астмата.

И покрај подобрувањето на ситуацијата, од ЕЕА во септември предупредиле дека повеќето земји на ЕУ сè уште се во категорија повисока од препорачаните граници на загадување, без разлика дали станува збор за европски насоки или поамбициозни цели на СЗО.

Според оваа здравствена управа на ОН, загадувањето на воздухот во светот предизвикува седум милиони предвремени смртни случаи годишно, што е на исто ниво со пушењето и лошата исхрана.

Во септември, алармантната статистика ја поттикнала СЗО да ги заостри досега препорачаните граници за главните загадувачи на воздухот за прв пат од 2005 година.

-Инвестирањето во почисто греење на домовите, транспортот, земјоделството и индустријата го подобрува здравјето, продуктивноста и квалитетот на животот на сите Европејци, особено на најранливите, изјавил директорот на ЕЕА Ханс Бруининк.

ЕУ сака да го намали бројот на предвремени смртни случаи предизвикани од загадениот воздух од ситни честички за најмалку 55 отсто до 2030 година во споредба со 2005 година.

Агенцијата проценува дека доколку стапката на загаденост на воздухот продолжи да опаѓа со сегашната стапка, целта ќе биде постигната до 2032 година. Но, во извештајот на ЕЕА се додава дека поради глобалното стареење на населението и зголемениот број на луѓе кои живеат во големите загадени градови, таа цел може да биде попречена.

-Постарото население е почувствително на загадувањето на воздухот, а повисоката стапка на урбанизација обично значи дека повеќе луѓе се изложени на концентрации на PM 2,5, кои обично се многу повисоки во градовите, се забележува во извештајот.