Цените за угостителските услуги доживеаја значителен пораст, при што тие се зголемија за 10% за само една година. Според податоците на Државниот завод за статистика, растот од месец во месец ноември до декември бележи пораст од 0,5%. Споредбено, индексот на цените на угостителските услуги за декември претходната година забележа значителна ескалација од 6,5%.
Фактори зад бранот на раст на цените
Економскиот аналитичар Абил Бауш го припишува ова очекувано зголемување на неколку фактори. Недостигот на квалификувана работна сила, заедно со потребата да се најдат алтернативни решенија, придонесува за овој пораст. Дополнително, зголемените стандарди во услужните сектори играат улога во влијанието на трошоците за услугите.
„Иако го префрливме нашиот примарен фокус на основните прехранбени производи, не смееме да го занемариме влијанието на услужните добра. Тие го обликуваат нашиот животен стандард, влијаејќи на квалитетот на животот на граѓаните. Затоа, зголемувањето на цените не е неочекувано“, вели Бауш.
Меѓутоа, покрај цените на угостителските услуги, се поставува прашањето: дали треба да предвидиме паралелно зголемување на цените на храната и пијалоците?
Професорот Борче Треновски предвидува стабилизација и значително намалување, особено на цените на храната. Сепак, тој ги истакнува постојаните ризици, и глобални и домашни, вклучувајќи ги транспортните трошоци и трошоците за работна сила.
Приспособувања на глобалниот пазар
„Глобалните пазари постепено се прилагодуваат, синџирите на снабдување се прераспределуваат по прекините, а економската активност што се очекува следната година, пред се на глобално ниво, позитивно ќе влијае на нашите цени на храната. Овој надолен тренд, пак, ќе придонесе за постепено намалување и стабилизирање на цените, иако не смееме да заборавиме на значителните ризици во светските и локалните движења на цените на храната“, предупредува Треновски.
Минатата година стапката на инфлација во земјава надмина 9%, а скоро 20% во 2022 година. Истовремено, неодамнешните пресметки на Државниот завод за статистика откриваат дека на четиричлено семејство му се потребни речиси илјада евра месечно за да ги покрие животните трошоци. Во меѓувреме, новата методологија за раст на трошоците на животот укажува на несоодветен раст на платите.
Додека порастот на цените на угостителските услуги е предвидлив, траекторијата на цените на храната се чини дека е подготвена за стабилизација и намалување. Глобалните економски промени играат витална улога, но домашните фактори како што се транспортните трошоци и трошоците за работна сила додаваат елемент на неизвесност. Додека се движиме низ овие промени, останувањето информирано е од клучно значење за управувањето со личниот и семејниот буџет.
Извор: 24MK