Емануел Макрон прелета во бура од критики откако рече дека Европа не треба да стане „вазал“ и дека мора да избегне да биде вовлечена во каков било конфликт меѓу САД и Кина околу Тајван, пренесува The Guardian.

Францускиот претседател ги даде забелешките во интервјуто во неговиот авион по тридневната државна посета на Кина, каде што беше пречекан на црвениот тепих од кинескиот претседател, Кси Џинпинг – приказ на величественост што ги вознемири некои европски набљудувачи на Кина.

Зборувајќи за новинарите од Les Echos и Politico, Макрон рече дека Европа треба да биде трета сила во светскиот поредок, заедно со САД и Кина. Додека коментарите ја потврдија долгорочната цел на Макрон за „стратешка автономија“ за Европа, имено избегнување воени и економски зависности, неговите забелешки за Тајван поттикнаа гнев и тревога на двете страни на Атлантикот.

Според Les Echos, Макрон рече: „Дали ние [Европејците] имаме интерес да се мешаме во емата Тајван? Не. Најлошото би било да мислиме дека ние Европејците мора да бидеме следбеници на оваа тема и да се приспособиме на американскиот ритам и кинеската претерана реакција“.

Тој додаде дека тоа ќе биде „стапица за Европа“, сега таа има развиено поголема автономија од пандемијата на Ковид, за да се фати во кризи „кои не се наши“. Доколку дојде до забрзување на конфликтот меѓу американскиот и кинескиот дуопол „нема да имаме време, ниту средства да ја финансираме сопствената стратешка автономија и ќе станеме вазали, додека би можеле да станеме третиот пол [во светскиот поредок] ако имаме неколку години да го развиеме ова“.

Макрон рече дека потребата за „стратешка автономија“ на Европа сега е широко прифатена и никогаш немало „такво забрзување на европската моќ“ како во последните години.

Тој, исто така, ги нагласи ризиците за Европа од американскиот Закон за намалување на инфлацијата (ИРА), планот за зелена субвенција од 369 милијарди долари (300 милијарди фунти) и прекумерната зависност од доларот. Сепак, тој рече дека Европа реагирала со голема брзина за да дојде до „нашата европска ИРА“, мислејќи на плановите за зајакнување на домашната зелена технологија и производството на критични суровини.

И тој посочи дека неговите разговори со Кси биле корисни за соочување со „задоволството од страна на Кина во однос на Русија“. Целта на дијалогот со Кина беше да се „консолидираат заедничките пристапи“ за војната во Украина, рече Макрон.

Според Политико, претседателската палата во Елисеј ги проверила цитатите на Макрон пред објавувањето како услов за давање интервју и инсистирала на отстранување на редовите во кои Макрон зборувал „уште поискрено“ за Тајван и за стратешката автономија на Европа.

Во објава на социјалните мрежи што се поврзува со интервјуто за Политико, американскиот републикански сенатор Марко Рубио рече дека ако Макрон зборува за цела Европа, тогаш САД треба да размислат да ја фокусираат својата надворешна политика на задржување на Кина и да ја остават Европа да се справи со војната во Украина.

Рубио, кој ја загуби републиканската претседателска номинација од Доналд Трамп во 2016 година, рече дека ја поддржува американската помош за Украина, но доколку Европа сака да избере страна во врска со Тајван, треба да се преиспита: „Можеби, во основа треба да кажеме дека ќе се фокусираме на Тајван и заканите што ги претставува Кина, а вие момци се справувате со Украина и Европа“. Искористувајќи го одрекувањето од Politico, Рубио рече дека Макрон кажал „уште полоши“ работи пред уредувањата во Елисеј.

Волстрит журнал во уводникот рече дека „некорисните коментари“ на францускиот претседател ќе го поткопаат одвраќањето на САД и Јапонија против Кина во западниот дел на Пацификот, истовремено охрабрувајќи ги американските политичари кои сакаат да ги намалат американските обврски во Европа. „Ако претседателот Бајден е буден, тој треба да му се јави на Макрон и да го праша дали се обидува повторно да го избере Доналд Трамп“, пишува весникот.

Еден европратеник истакна дека францускиот лидер не зборувал за ЕУ. „Макрон вели: „Европа треба“ и „ние Европејците“, но тој зборува за Франција, тој навистина не може да зборува за Европа.

„Можеби е малку изненадувачки да се нагласи стратешката автономија сега во април 2023 година, бидејќи светот се промени во последните 14 месеци“, рече лицето, сугерирајќи дека руската инвазија на Украина ја доведе во прашање способноста на Европа да стане трета сила во глобален поредок како што предлага Макрон.

Норберт Ротген, германски пратеник од десниот центар, кој е член и поранешен претседател на Комитетот за надворешни работи на Бундестагот, рече дека Макрон го претворил своето патување во Кина во „ПР-државен удар за Кси и катастрофа за надворешната политика“ за Европа. „Со неговата идеја за суверенитет, која ја дефинира во демаркација наместо партнерство со САД, тој се повеќе се изолира во Европа.

Мујтаба Рахман, шеф за Европа во истражувачката компанија „Евразија груп“, рече дека времето на најновите коментари на Макрон е лошо. „Да ги дадете овие забелешки додека кинеските воени вежби го опколија Тајван – и веднаш по неговата државна посета на Кина – беше грешка. Тоа ќе се толкува како смирување на Пекинг и зелено светло за кинеската агресија“.