Во значаен потег, Генералното собрание на Обединетите нации усвои резолуција за одбележување на 11 јули како Меѓународен ден на сеќавање на геноцидот во Сребреница. Резолуцијата доби широка поддршка, при што 84 земји гласаа за, 19 против, а 68 беа воздржани. Предложена од Германија и Руанда, а спонзорирана од 34 земји, вклучително и Македонија, резолуцијата има за цел да им оддаде почит на жртвите од масакрот во 1995 година.
Геноцидот во Сребреница: Распределба на гласањето
Генералното собрание на ОН ја усвои Резолуцијата за прогласување на 11 јули за Меѓународен ден на сеќавање и комеморација на геноцидот извршен во Сребреница во 1995 година. Резолуцијата, предложена од Германија и Руанда, доби 84 гласа за, 19 против и 68 воздржани. Текстот потоа беше спонзориран од други 34 земји, вклучувајќи ги сите поранешни југословенски републики, освен Србија и Црна Гора.
И покрај отсуството на директна вина за Србија, силно противење изразија лидерот на Република Српска Милорад Додик и српскиот претседател Александар Вучиќ.
Детали за Резолуцијата
Во резолуцијата се цитираат пресудите на Меѓународниот суд на правдата и Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија, во кои се нагласува дека кривичната одговорност за геноцид е индивидуализирана. Таа го осудува секое негирање на геноцидот во Сребреница и ги повикува сите земји да ги зачуваат утврдените факти, вклучително и преку образовните системи. Дополнително, резолуцијата го осудува глорификацијата на осудените воени злосторници и ја нагласува важноста од пронаоѓање и идентификување на преостанатите жртви од геноцидот во Сребреница. Исто така, ги потсетува државите на нивните обврски според Конвенцијата за геноцид за спречување и казнување на геноцидот и почитување на релевантните одлуки на Меѓународниот суд на правдата.
Обраќање на германскиот амбасадор
За време на своето обраќање, германската амбасадорка во Обединетите нации, Антје Ландерсе, ја истакна важноста на резолуцијата, особено забраната за негирање на геноцидот. Таа ги повика членовите да го проценат текстот според неговата основаност и да им оддадат почит на жртвите, наведувајќи: „Се шират лажни тврдења за оваа резолуција, таа не е против Србија или која било членка. . Ландерсе истакна дека за време на војната настрадале сите етнички заедници, а целта е да се препознаат сите жртви.
Опозиција од Србија и Република Српска
И српските и официјалните претставници на Република Српска силно лобираа против резолуцијата. Претседателот Вучиќ тврдеше дека резолуцијата нема да поттикне доверба, туку наместо тоа повторно ќе ги отвори старите рани и ќе предизвика дополнителни поделби во регионот и во Обединетите нации.
„Резолуцијата нема да придонесе за зајакнување на довербата, туку ќе отвори стари рани и ќе донесе нови поделби во регионот и во Обединетите нации“, изјави Вучиќ. Тој, исто така, истакна дека сите одговорни за геноцидот веќе се осудени од судовите на ОН.
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, се спротивстави на усвојувањето на резолуцијата, тврдејќи дека таа ќе го означи српскиот народ како „геноциден“. Тој повтори дека Србија „подеднакво жали за жртвите од сите страни“ и праша зошто ова чувство не е вклучено во резолуцијата. Вучиќ изјави: „Резолуцијата за Сребреница нема да донесе помирување во регионот, туку ќе ја „отвори Пандорината кутија“ и ќе доведе до десетици слични барања за резолуции за геноцид.
Историски контекст
На 11 јули 1995 година, српските сили влегоа во Сребреница, град под заштита на ОН, и систематски убија над 8.000 муслимански мажи и момчиња. И покрај тоа што Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) и Меѓународниот суд на правдата (МСП) го прогласија масакрот како геноцид, Србија и Република Српска продолжуваат да ја негираат класификацијата на овој настан како геноцид.
Изјави од Милорад Додик
Водачот на Република Српска, Милорад Додик, ја критикуваше резолуцијата, тврдејќи дека таа ја втурнала Босна и Херцеговина во нејзината најдлабока политичка криза.
„Сребреница одамна е политичко прашање, а со оваа резолуција, српскиот народ е прогласен за геноциден“, тврди Додик.
Босна и Херцеговина го достигна својот крај и нема начин да се поправи штетата предизвикана од туркањето на резолуцијата за Сребреница, изјави претседателот на Република Српска, Милорад Додик.
„На Босна и Херцеговина и дојде крајот, или поточно, беше доведена до крај од оние кои се заколнаа дека ќе ја заштитат. Се што можеме сега да направиме е да се стремиме да бидеме добри соседи и мирно да се разделиме“, напиша Додик.
Резолуцијата на ОН за одбележување на 11 јули како Меѓународен ден на сеќавање на геноцидот во Сребреница е значајно меѓународно признавање на злосторството, и покрај спорниот политички терени негирањето од некои страни. Овој ден ќе послужи како мрачен потсетник на минатото и повик да се спречат вакви трагедии во иднина.
Извор: KIRO7