Кој е Хамас, од кого има поддршка и како се вооружува!

Во минатото, многу германски медиуми го нарекуваа Хамас радикална исламистичка организација. Меѓутоа, неодамна, кога повторно се разгореа борбите меѓу Израел и Газа, медиумите го нарекоа Хамас исламистичка терористичка група, констатира Дојче веле.

Повеќето западни влади, вклучително и Европската унија и САД, го класифицираат како терористичка организација. Норвешка и Швајцарија се значајни исклучоци. Двете страни зазедоа строго неутрална позиција и одржуваа дипломатски врски со организацијата што управува со Појасот Газа од 2007 година, потсетува ДВ и пренесува куса историја на Хамас.

Хамас е основана во осумдесеттите години од минатиот век и уште од своето основање се спротивставува на Палестинската ослободителна организација (ПЛО) на покојниот Јасер Арафат. Се тврди дека израелската влада помогнала во финансирањето на Хамас во раните денови за да се спротивстави на ПЛО – иако сите засегнати страни негираат дека Израел играл каква било улога во формирањето на организацијата. За разлика од ПЛО, Хамас не го признава правото на Израел да постои. Неговиот амблем ја претставува Куполата на карпата во Ерусалим и контурите на Израел, Газа и Западниот брег како единствена палестинска држава. Во 1993 година, Арафат склучи мир со Израел во контекст на Договорите од Осло, ставајќи крај на првата интифада, која започна во 1987 година.

Хамас го отфрли мировниот процес и продолжи со терористичките напади врз Израел.

Во 2006 година, Хамас освои апсолутно мнозинство на општите избори во Газа. Во 2007 година, организацијата ја зајакна својата контрола над крајбрежната енклава преку насилен преврат. Од тогаш, Западниот брег е контролиран од умерената партија Фатах предводена од Махмуд Абас, додека Газа останува под контрола на Хамас.

Хамас ја продолжи својата војна против Израел од Појасот Газа, тврдејќи дека дејствува во „самоодбрана“. Организацијата учествуваше во тешки борби против израелските вооружени сили во 2008/09, 2012 и 2014 година.

Појасот Газа е една од најгусто населените области во светот. Неговите строго контролирани копнени граници со Израел и Египет, заедно со морската граница, во голема мера ја изолираат нејзината економија.Голем дел од населението во Газа живее во тешка сиромаштија и зависи од хуманитарната помош од странство. Хамас честопати испукува ракети врз Израел од станбени области и управува со командни пунктови во станбени блокови. Пракса е ефикасно да се користат цивили како жив штит. Хамас тајно копа подземни тунели за шверц на оружје во енклавата, главно од Египет. Сепак, египетската влада ги засилува своите дејствија против оваа активност, посочува Дојче веле.

Катар е најважниот финансиски соработник на Хамас и странски сојузник. Катарскиот емир шеик Хамад бин Калифа ал-Тани е првиот државен водач што ја посети владата на Хамас во 2012 година. Досега, емиратот префрли 1,5 милијарди евра на Хамас. Израел, во меѓувреме, се надева дека Катар ќе се приклучи на „Договорот на Абрахам“ со посредство на САД и ќе воспостави дипломатски односи со него, како што веќе сторија голем број арапски држави.

Хамас има поддршка и од Турција. Во разговорите непосредно пред ракетните напади на Хамас врз Израел, турскиот претседател Реџеп Тајип Ердоган изрази политичка поддршка за лидерот Исмаил Ханиа. Организацијата е поддржана и од голем број невладини иницијативи и фондации, од кои некои се наоѓаат во Германија. Според германскиот неделник „Шпигел“, донациите за Хамас од германски групи се зголемуваат.

Бројот на истрелани ракети од Појасот Газа кон Израел достигна невидени нивоа во последните денови. Во вторникот, Хамас соопшти дека истрелал 130 ракети за неколку минути во обид да го собори израелскиот систем за противвоздушна одбрана „Железна купола“. Ракетите пресретнувачи на Железна купола се многу поагилни, софистицирани, но и поскапи од ракетите на Хамас. Израелската војска во петокот соопшти дека се испукани над 1.800 ракети од палестинската крајбрежна енклава.

Долги години Хамас се потпираше на снабдувањето со ракети од Иран. Фабијан Хинц, експерт за ракетна технологија на Блискиот исток, за германската јавна телевизија ЗДФ изјави дека разни групи со седиште во Газа ги прошириле своите ракетни арсенали. Тој рече дека тие поседуваат илјадници ракети, како што потврдија израелските медиуми.

Оваа недела „Џерусалим пост“ цитираше извори од израелските разузнавачки служби кои велат дека во арсеналот на Хамас има од 5.000 до 6.000 ракети. Се верува дека палестинската група Исламски џихад, која соработува со Хамас, има складирано уште 8.000 ракети.

Хинц рече дека иранските ракети биле шверцувани во Газа преку Судан, а потоа и преку Египет. Сепак, од соборувањето на суданскиот диктатор Омар ал-Башир во 2019 година, ова стана потешко. За Хамас сега се верува дека ги произведува повеќето свои ракети во крајбрежната енклава со помош од странство, посочува Дојче веле.