Некои од најпопуларните брендови на цигари, вклучувајќи ги Родео, Бос, Давидов и Вест, од денес имаат повисоки цени. Зголемувањето од 10 денари по кутија доаѓа како резултат на новите измени на Законот за акцизите, кои стапија на сила на почетокот од годинава. Со овие измени, акцизната стапка на тутунските производи се усогласува со европските стандарди, а очекувањата се дека до 2030 година цените на цигарите ќе достигнат ниво што е во согласност со регулативите на Европската Унија.
Финансиски придобивки за државата од зголемувањето на цените на цигарите
⚠️ Владата предвидува дека со зголемувањето на акцизите ќе се обезбедат околу 13 милиони евра годишно за државниот буџет. Секое зголемување на цените на цигарите ќе биде применето на 1 јануари секоја година, што треба да помогне во постигнување на целите за усогласување со ЕУ стандардите до 2030 година.
Пушењето останува широко распространето
Според податоците на Државниот завод за статистика, минатата година едно македонско домаќинство купило просечно 119 кутии цигари, додека земјоделските домаќинства потрошиле дури 153 кутии. Овие бројки го потврдуваат фактот дека Македонија има меѓу најниските цени на цигарите во регионот, што придонесува за голем број на пушачи во земјата. Македонија останува меѓу земјите со највисока стапка на пушачи во Европа.
📊 Институтот за јавно здравје е загрижен за високата стапка на пушење, бидејќи околу половина од возрасната популација во земјата користи тутун. Иако има советувалишта за откажување од пушење, интересот за вакви услуги останува низок.
„Во 2023 година само 43 лица побараа помош за откажување од пушењето, што е многу мал број, а загрижува фактот дека јавноста не покажува голем интерес за намалување на оваа штетна навика,“ изјавија од Институтот за јавно здравје.
Реакции на јавноста и загриженост за здравјето
Иако зголемувањето на цените е дел од напорите за намалување на пушењето, јавноста реагира дека само зголемувањето на цените не е доволно за да се постигнат значајни промени. Македонија останува една од водечките земји во Европа по број на пушачи, и многумина сметаат дека треба да се преземат посеопфатни мерки за намалување на употребата на тутун.
Здравствените експерти истакнуваат дека пушењето продолжува да биде голем здравствен проблем, придонесувајќи кон сериозни заболувања и зголемена стапка на смртност.
Зголемувањето на цените на цигарите поради новите акцизни стапки ќе придонесе за зголемување на приходите во буџетот, но според експертите, цените сами по себе нема да бидат доволни за да го намалат бројот на пушачи. Потребни се пошироки стратегии и мерки за поддршка на граѓаните во борбата против пушењето.