Српскиот претседател Александар Вучиќ не се противи на тоа дека неговата земја продава муниција на посредници кои ја доставуваат во Украина, пишува Фајненшл тајмс, што, додаваат, е знак дека лојалниот балкански сојузник на Русија се врти кон Запад.
Александар Вучиќ, посочуваат тие, традиционално ја поддржува Москва и одбива да ги почитува западните санкции против Русија по нејзината целосна инвазија на Украина.
Но, во промената на насоката, српскиот претседател рече дека е запознаен со извештаите на американската влада дека српската муниција завршила во Украина преку посредници и дека не планира тоа да го спречи.
„Дали е можно тоа да се случува? Не се сомневам дека тоа може да се случи“, изјави Вучиќ за Фајненшл Тајмс. „Која е алтернативата за нас? Да не го произведуваме? Да не го продаваме?“
Трасата по која српската муниција се насочува кон украинскиот фронт беше клучен фактор за забележливата промена, бидејќи САД, НАТО и ЕУ неодамна ја поддржаа Србија откако се разгореа етничките тензии во Косово, според тројца западни дипломати во регионот.
На прашањето дали тоа е пресметан чекор за да се добие одобрение од западните престолнини, Вучиќ рече дека Белград се обидувал да се однесува на „неутрален начин“.
„Но, јас не сум будала. Свесен сум дека дел од оружјето може да заврши во Украина“.
Вучиќ призна дека оди по жица меѓу Москва и западните сили, но рече дека нема да помогне во воените напори на Русија.
„Се приклучивме на сите резолуции на ОН“, рече тој, осврнувајќи се на изјавите на ОН во кои се осудува руската инвазија на Украина во целосен обем. „Ние се придружуваме на забраните за повторен извоз, како што е двојната употреба на технологијата во дроновите… Нема да бидеме центар за повторен извоз на нешто во Русија“.
Тој додаде дека помина времето кога разговарал со рускиот претседател Владимир Путин на секои три месеци, додаде тој, истакнувајќи дека не бил во контакт со Кремљ веќе една година освен што примал посетители од Москва.
„Тоа никогаш порано не се случило“, рече тој.
Американскиот амбасадор во Србија, Кристофер Хил, за Фајненшл Тајмс изјави дека Украина го надминала секое друго прашање во Европа, а особено на Балканот, каде Русија традиционално има примат.
„Украина е апсолутно критична и ние сме во точка каде што сите раце треба да бидат на палубата“, рече Хил. „Кога луѓето се обединети, односите стануваат подобри“.
Силните врски на Србија со Русија и нејзиниот потенцијал да ја поткопа регионалната безбедност ги наведоа западните престолнини да заземат помек став кон Белград, објави одбранбената разузнавачка компанија „Јанес“.
„Со оглед на ризикот од воена ескалација на северот на Косово, западните влади не сакаат да ризикуваат повторен конфликт во Европа“, велат аналитичарите од Јанес, Стефано Марас и Инес Гонзалес.
Тој пристап носи ризици, рече Енгјелуше Морина, виш научен соработник во Европскиот совет за надворешни односи. „Косово направи свои грешки како дел од процесот – но западната индулгенција на српската во суштина антизападна надворешно политичка ориентација помогна да се отвори патот за неодамнешното насилство“, напиша таа.
Вучиќ рече дека не очекува напредок во северно Косово, каде минатиот месец избувна насилство кога локалните Срби се обидоа да го бојкотираат назначувањето на етничките Албанци за градоначалници по спорните избори.
ЕУ му порача на Косово да ги повтори изборите и инсистираше Србите да учествуваат на изборите и да ги почитуваат резултатите.
Вучиќ рече дека тоа би било невозможно додека не се исполнат барањата на српската заедница, како што е отстранувањето на тешко вооружените албански полициски единици. „Тогаш можеме да почнеме да зборуваме за други работи.
Игор Симиќ, потпретседателот на Српската листа, главната политичка партија на српската заедница на Косово, рече дека не верува дека овие барања ќе бидат исполнети во блиска иднина. „Не размислуваме за избори.
На домашен план, Вучиќ, исто така, мора да се бори со зголемениот гнев по двете масовни престрелки пред еден месец, во кои загинаа десетици луѓе, главно ученици.
Серијата протести во последните недели покажа зголемено незадоволство на јавноста од децениското владеење на Вучиќ и неговата партија СНС, кои демонстрантите ја гледаат како се поавтократска и корумпирана. Претседателот се повлече од функцијата шеф на партијата и планира да формира покровителска група од своите сојузници, но рече дека протестите не ја загрозуваат стабилноста.
Најголемиот протест, петти во рок од еден месец, привлече десетици илјади луѓе од целата земја во саботата во Белград.