Во услови на тековни дискусии околу интеграцијата на  Македонија во Европската унија, наодите од неодамнешното истражување спроведено од Центарот за анкетни истражувања на Меѓународниот републикански институт фрлија светлина врз расположението на јавноста во однос на пристапување во ЕУ, надворешната политичка ориентација, институционалната доверба, политичката динамика и социо-економски предизвици во регионот.

Силна поддршка за пристапување во ЕУ

Истражувањето откри дека поддршката за пристапот на Северна Македонија во ЕУ се движи од 68% во Македонија и Босна и Херцеговина до 92% во Албанија, со најмала поддршка во Србија од 40%, а дури 34% се против. И покрај варијациите низ регионот, огромната поддршка за членството во ЕУ го нагласува широкиот ентузијазам за интеграција.

Истражувањето на ИРИ се одржа пред истовремените избори во земјата, односно од 2 февруари до 5 март оваа година во целиот регион на Западен Балкан. Големината на примерокот од истражувањето се движеше од 1000 до 1238 испитаници по земја.

 Долготрајни сомнежи и скептицизам

Сепак, речиси половина од македонските граѓани имаат сомнежи за вистинските намери на Унијата, што одразува поширока загриженост во регионот за кредибилитетот на напорите за интеграција во ЕУ. Овие сомнежи ја нагласуваат потребата за транспарентност и јасност во процесот на пристапување за да се одговори на долготрајниот скептицизам.

Надворешнополитичка ориентација и социоекономски грижи

Јавното мислење за надворешнополитичката ориентација варира, при што значаен дел се залага за поблиско усогласување со ЕУ и западните нации.

31% ја сметаат ЕУ за сојузник, додека 23% се залагаат за одржување на односите и со западните држави и со Русија.

Економските предизвици, вклучително и трошоците за живот, корупцијата и невработеноста, остануваат главна грижа за граѓаните, нагласувајќи ја потребата од насочени политички интервенции за решавање на овие прашања.

 Институционална доверба и политичка динамика

Довербата во клучните институции и политички фигури покажува разлики, при што верските институции и војската добиваат повисоки нивоа на доверба во споредба со политичките партии и Парламентот. Недовербата кон политичарите преовладува, при што значителен дел од граѓаните изразуваат скептицизам, особено кај помладите возрасни групи.

Додека значителни 52 отсто од граѓаните изразиле недоверба кон кој било политичар, меѓу оние што направиле избор, најголема доверба доби лидерот на ВМРО ДПМНЕ Мицкоски од 14 отсто. По Мицкоски се Ахмети, Максим Димитриевски, Стево Пендаорвски и Груевски, а лидерот на СДСМ Ковачевски е најслабо по доверба.

Кога се испитуваат одговорите по возрасни групи меѓу Македонците, Мицкоски останува лидер со најголема доверба кај младите на возраст од 18 до 35 години. Спротивно на тоа, поранешниот премиер Груевски продолжува да ужива значителна доверба кај поединците над 56-годишна возраст.