Денешното гласање следува по состанокот во петокот меѓу шведскиот премиер Улф Кристерсон и неговиот унгарски колега Виктор Орбан, на кој тие се согласија да ги остават настрана разликите, велејќи дека се „подготвени да умрат еден за друг“.
Новиот воен договор даде резултат
Двете земји потпишаа нов воен договор за време на топлата, но строго насочена заедничка прес-конференција во унгарската престолнина, на која Шведска вети дека ќе продаде четири нови авиони Грипен за да ги додаде на 14-те авиони што Унгарија ги купи досега.
Минатиот месец Турција даде одобрение за ратификување на договорот од страна на нордиската земја во НАТО, оставајќи ја Унгарија последна што го стори тоа – и покрај гаранциите на Орбан дека нема да биде последната земја од НАТО што ќе го потпише.
Пресврт во потезите
Пресвртот доаѓа откако лидерот на владејачката парламентарна група Фидес минатата недела предложи прашањето да се покрене во унгарскиот парламент во понеделник, кога ќе биде повторно отворен по зимскиот распуст.
Шведска поднесе барање за приклучување кон НАТО во мај 2022 година, во исто време со Финска, во историска промена во нејзината безбедносна политика, поттикната од руската инвазија на Украина во февруари оваа година. Одложувањата доведоа до фрустрација меѓу членките на алијансата со Орбан, десничарски националист кој воспостави блиски врски со Русија.
Сега, кога парламентот го одобри овој потег, одлуката ќе биде испратена до привремениот претседател на Унгарија, Ласло Ковер, кој ќе има пет дена да ја потпише и да ја испрати до американскиот Стејт департмент, кој е депозитар на Северноатлантскиот (Вашингтон) договор.
Според протоколот на НАТО, американската влада мора да биде известена за ратификацијата на нова држава од земјите-членки. Генералниот секретар потоа ја поканува новата земја да се приклучи на договорот, кој со нејзин потпис се испраќа до американскиот Стејт департмент, од каде ќе следи формална покана да стане 32-ра членка на НАТО.
„Нова фаза на соработка меѓу Унгарија и Шведска“
По посетата на Кристерсон на Будимпешта, Орбан ја поздрави „новата фаза на соработка меѓу Унгарија и Шведска“.
На прашањето од новинарите што ја натера неговата земја да се откаже од противењето на Шведска да влезе во НАТО, Орбан одговори:
„Членството во НАТО значи дека сме подготвени да умираме еден за друг. Тоа се заснова на взаемно почитување. Прифаќањето на овој процес со соодветно темпо беше мудро. “
Тоа беше значаен момент за умерената централно-десничарска коалициска влада на Кристершон, поддржана од екстремно десничарските шведски демократи. Тој во петокот рече: „Ние ги почитуваме меѓусебните разлики и понекогаш постигнуваме добри компромиси. Сега влегуваме и во заедничка соработка со НАТО токму со ставот да бидеме подготвени да се бориме еден за друг во опасни времиња“.