Американскиот претседател Доналд Трамп му наложи на Министерството за одбрана да ја прекине испораката на американската воена помош за Украина, по жестоката кавга на состанокот со украинскиот претседател Володимир Зеленски во Вашингтон, пренесуваат американските медиуми.
„Ако Трамп конечно ја повлече поддршката за Киев без да преземе доволни дипломатски чекори за завршување на борбите, Украина ќе се соочи со реален ризик од пораз. Нејзините тенкови, ракетни фрлачи и системи за противвоздушна одбрана, кои инаку ги испорачуваат САД, ќе останат без муниција за неколку месеци“, предупредува „Блумберг“.
Над 64 милијарди долари американска помош за Украина
Според проценките на „Блумберг“, од февруари 2022 година Вашингтон издвоил над 64 милијарди долари само во воена помош за Украина, вклучувајќи системи „Патриот“, ХИМАРС, НАСАМС, тенкови „Абрамс“ и друго оружје.
И покрај уверувањата на Германија и балтичките држави дека ќе продолжат да ја поддржуваат Украина, Европа нема доволно капацитет да ги замени американските испораки, што создава загриженост кај европските сојузници.
Портпаролката на Белата куќа ја потврди одлуката на Трамп
Портпаролката на Белата куќа, Керолајн Ливит, официјално ја потврди одлуката на американскиот претседател. Зеленски по средбата се обиде да ги смири тензиите и изрази жалење поради настанот, истакнувајќи дека се согласува за итно враќање на преговорите.
Дополнителни детали за американската одлука и последиците за Украина
Високи претставници на Белата куќа изјавија дека Трамп сака Украина јасно да се посвети на мировните преговори. Советникот за национална безбедност, Џон Кирби, претходно предупреди дека американските резерви наменети за Украина се речиси исцрпени, и дека без ново финансирање, помошта ќе биде прекината.
Американскиот Конгрес, кој одобри повеќе од 175 милијарди долари помош во претходните две години, сега е длабоко поделен. Републиканците и демократите жестоко дебатираат околу иднината на американската поддршка за Украина.
Трамп ја прекина воената помош за Украина – ЦИА ја стопира разузнавачката поддршка
Реакции од НАТО и Европа: Загриженост и повик за единство
Генералниот секретар на НАТО, Јенс Столтенберг, предупреди дека било какво прекинување или забавување на помошта има „сериозни последици“ за состојбата на фронтот. Европската Унија порача дека сега „Европа мора да преземе одговорност“ и најави нови мерки за зголемена воена поддршка кон Украина.
Германија и Франција веќе потврдија дека нема да се откажат од помошта за Украина. Германскиот канцелар Олаф Шолц истакна дека „Украина може да се потпре на Европа“, а францускиот претседател Емануел Макрон повтори дека Русија е агресорот и Украина мора да добие поддршка.
Балтичките држави изразија сериозна загриженост, при што литванскиот претседател Гитанас Науседа повика на смиреност, нагласувајќи дека „најважно е преговорите да продолжат“.
Русија задоволна од одлуката на Вашингтон
Рускиот претседател Владимир Путин и неговиот портпарол Дмитриј Песков ја поздравија одлуката на САД како „чекор кон мирот“. Песков оцени дека со овој потег САД „го охрабруваат Киев конечно да започне мировни преговори“.
Воената состојба во Украина – неизвесност на фронтот
Американската воена помош досега покриваше околу 40% од потребите на украинската армија. Украинските официјални претставници предупредија дека евентуален подолг прекин на испораките ќе доведе до критични недостатоци на муниција и воена опрема.
Воени аналитичари посочуваат дека руските сили ќе се обидат да ги искористат евентуалните слабости на украинските позиции, особено на источниот фронт.
Економски последици за американската воена индустрија и светскиот пазар на оружје
Прекинот на воената помош ќе има сериозни економски последици и за американската одбранбена индустрија, која во изминатите две години значително ги зголеми производните капацитети наменети за Украина. Компании како Локхид Мартин, Рејтеон и Нортроп Груман веќе ја изразија својата загриженост поради неизвесноста околу идните нарачки.
Од друга страна, европските земји најавија дека ќе ги зголемат сопствените набавки на оружје од САД за да продолжат со испораките кон Украина, со што барем делумно ќе се ублажат загубите за американските производители.
Политичките реакции во САД се поделени. Дел од републиканците сметаат дека Украина треба да покаже поголема благодарност и понизност кон Америка, додека демократските претставници ја оценија одлуката како опасна и штетна за американските национални интереси.
Украина бара алтернативни решенија за американската воена помош
Украинските власти се обидуваат итно да најдат алтернативни извори на муниција и воена опрема, пред сè од европските сојузници и други партнери. Киев очекува дека оваа пауза во американската поддршка нема да трае долго, но сепак прави подготовки за сите можни сценарија.
Украинските војници на фронтот велат дека ќе продолжат да се борат, но признаваат дека неизвесноста околу американската поддршка е „тежок товар“.
Одлуката на претседателот Трамп ја менува досегашната политика на „целосна и долгорочна поддршка“ за Украина, оставајќи ја украинската армија во неизвесна ситуација и создавајќи значителни промени во глобалната одбранбена и економска рамнотежа. Европа, НАТО и Украина сега се соочуваат со итна потреба да најдат решенија за потенцијалните недостатоци на фронтот, додека Русија внимателно ги следи последиците и размислува за следните чекори.