Фотографијата од секретарот на иранскиот Врховен совет за национална безбедност Али Шамхани и саудискиот советник за национална безбедност Мусаед бин Мохамад ал-Аибан, вклучително и Ванг Ји, највисокиот кинески дипломат, која беше објавена по најавата дека е постигнат договор за обновување на саудиско-иранскиот дипломатски односите, предизвика голем шок во американските политички коридори, пренесува Аljazeera.

Набљудувачите сметаат дека договорот меѓу Иран и Саудиска Арабија за повторно воспоставување дипломатски односи, со кој посредуваше Кина, испраќа бројни пораки, во смисла дека американската улога на Блискиот Исток избледува, а Кина има улога во прашања кои беа далеку од нејзината сфера на влијание. Покрај тоа, таа претставува голем шок за геополитичките усогласувања на Блискиот Исток.

Во време кога администрацијата на американскиот претседател Џо Бајден беше зафатена со обиди да ги прошири длабочината и опсегот на Абрахамскиот договор (за нормализирање на односите), помагајќи да се воспостави нова безбедносна структура на Блискиот Исток за да се спротивстави на заканите од иранските беспилотни летала и ракети, Кина тивко почна да работи на зближување на двете најважни земји во Заливот: Саудиска Арабија и Иран.

Вашингтон не обрна внимание на значењето на растечката улога на Кина во регионот, што беше искристализирано со важната посета на иранскиот претседател Ибрахим Раиси на Пекинг минатиот месец, откако кинескиот претседател Си Џинпинг ја посети Саудиска Арабија во декември. Покрај тоа, Пекинг стана најголемиот трговски партнер на Ријад во последните години, со трансакции вредни повеќе од 87 милијарди долари. Кина стана и главен трговски партнер на Иран со трансакции вредни повеќе од 17 милијарди долари.

Со оглед на огромното влијание на Кина врз Иран и нејзиниот интерес за регионална стабилност, Саудиска Арабија веројатно се надева дека овој договор ќе и обезбеди кинеска заштита и дека тоа ќе донесе стабилност во регионот.

Од друга страна, Ричард Голдберг, виш советник на Фондацијата за одбрана на демократиите (ФДД), смета дека потегот на Саудиска Арабија дојде како „директен резултат на американската политика, бидејќи Ријад се штити од укинување на санкциите и враќање до нуклеарниот договор и од повлекувањето на Соединетите Американски Држави од регионот со влегување во нов поредок на Блискиот Исток со кинеско посредство“.

Во серија објави на Твитер, Анил Шлин, експерт за американската политика во Заливот на Институтот Квинси во Вашингтон, истакна дека „посредувањето на Кина во договорот е важна работа, бидејќи ја покажува улогата што може да ја одигра во зајакнувањето на Блискиот Исток, кој е повеќе дефиниран со соработка и трговија, а помалку со конфликти и продажба на оружје, како што беше вообичаено под доминацијата на Соединетите Американски Држави“.

Експертот го советуваше Вашингтон дека е неопходно да се работи на промовирање мир и просперитет за народите во регионот, а не само за продажба на оружје и помош за безбедноста.

Присуството на Кина на Блискиот Исток значително се зголеми во последниве години во сите области на економијата, одбраната, дипломатијата и аспектите на меката моќ. Пекинг во моментов верува дека неговите интереси на Блискиот Исток се подобро заслужени со фокусирање на трговијата и задржување на безбедносни и политички прашања. И покрај тоа, земјите од овој регион сè повеќе ја вклучуваат Кина во политички и безбедносни прашања, што ја поттикна Кина да игра се поизразена безбедносна улога, а тоа се покажа и во посредувањето меѓу Техеран и Ријад.