Вчера стапи на сила долгоочекуваното укинување на визите за граѓаните на Косово при влез во Европската Унија, јавува агенцијата „Франс прес“.
Безвизниот режим стапи на сила на полноќ на новогодишната ноќ. Лицата од Косово сега можат да патуваат во земјите од Шенген зоната без визи и можат да поминат 90 дена во половина година.
Реформата во Приштина се толкува како уште еден чекор кон целосно признавање на државата и кон амбицијата, објавена во 2008 година, за влез во Европската унија. Кипар, Грција, Романија, Шпанија и Словачка сè уште не го признаа Косово.
„Ова е големо олеснување, чувството е добро“, изјави претприемачот Рушит Сопи за агенцијата Франс прес пред да се качи на летот од Приштина за Виена.
Тој беше еден од дваесетте победници на квизот организиран од владата за да се подигне свеста за тоа што претставува укинувањето на визите. 48-годишниот сопственик на компанија која произведува врати и прозорци редовно лета на работа во ЕУ. „Секоја виза ме чини 300 евра. Последен пат кога го сменив пасошот пресметав дека само визите за ЕУ ме чинат две и пол илјади евра“, рече тој.
Европските амбасади во Приштина, особено оние кои се изложени на голем притисок за издавање визи, како што е германскиот конзулат, се подготвија за повеќе работа. Германскиот амбасадор Јорн Роде пред неколку дена лично им ги издаде последните визи на Косовците, нагласувајќи дека таа ера конечно завршува.
Тој ги повика лицата од Косово да ја посетат неговата земја ова лето, кога се одржува Европското фудбалско првенство. Косово го дочека 1 јануари со голем ентузијазам, сметајќи го како „историски ден“, бидејќи нивната земја се приближи до Унијата. Но, во исто време, Брисел и Приштина се исто така критикувани за толку долгото одложување на визниот режим.
Косово, земја со околу 1,8 милиони жители, е последната од шесте земји од Западен Балкан на кои им е одобрено безвизно патување. „Европа досега не третираше како граѓани од втор ред“, вели 61-годишниот инженер Агим Госалци.
„И нашите политичари се одговорни за толку долгото чекање бидејќи еден од условите за визна либерализација беше борбата против корупцијата и организираниот криминал“, рече 33-годишната преведувачка Аделина Касоли. Шефот за надворешна политика на ЕУ, Жозеп Борел, зборуваше за „историска одлука“.
„Тоа носи значителни придобивки за Косово и ЕУ“, напиша тој на платформата X. Со просечна плата од околу 400 евра и невработеност кај младите од 20 проценти, Косово е меѓу најсиромашните европски земји. Во последните два месеци, владата во Приштина води кампања со која ги повикува жителите да не ја злоупотребуваат слободата на движење за да бараат вработување во Унијата.
Премиерот Албин Курти лично ја водеше кампањата, патувајќи низ земјата и презентирајќи ги придобивките од новиот режим. „Овој ден е важен. Укината е голема неправда и стекнато големо право“, им рече тој на победниците на квизот на аеродромот во Приштина.
Тој ги повика државјаните на Косово „да ги почитуваат критериумите и каде и да патуваат да не забораваат дека нивниот дом е Косово“. Неговиот заменик Бесник Бислими, задолжен за европски прашања, предупреди на злоупотреби на режимот што може да доведат до рестриктивни мерки на ЕУ, штетни за целата земја.
Многумина стравуваат дека ќе има уште поголем недостиг од работници. Институтот Риинвест во Приштина предвидува дека околу 18 отсто од вработените во приватниот сектор ќе ги напуштат своите работни места и ќе се обидат да емигрираат веќе оваа година.