Претседателот на САД, Доналд Трамп, и рускиот лидер Владимир Путин денеска телефонски разговараа, постигнувајќи напредок во преговорите за ставање крај на војната во Украина.
Тие се договориле за размена на затвореници, соработка, 30-дневен прекин на удари по енергетската и инфраструктурната мрежа, технички преговори за поморска безбедност во Црното Море и формирање експертски групи, со цел траен мир и подобрување на билатералните односи.
Овој чекор доаѓа во време на глобални тензии, но покренува прашања: дали е ова вистински пробив или само дипломатска пауза?
Напредок во преговорите за мир
Разговорот, според Кремљ, бил детален и насочен кон решавање на украинскиот конфликт. Лидерите договориле размена на 175 затвореници меѓу Русија и Украина на 19 март. Русија ќе предаде 23 тешко ранети украински војници како гест на добра волја. Како прв чекор, тие се обврзале на 30-дневен прекин на удари по енергетската и инфраструктурната мрежа. Овој прекин треба да биде проследен со технички преговори за поморски прекин на огнот во Црното Море и целосен прекин на воените дејства. Путин изјавил:
„Спремен сум да соработувам со американските партнери за да изнајдеме одржливи решенија за конфликтот во Украина. Клучно е целосно да се прекине воената поддршка за Киев, а Русија и САД ќе формираат експертски групи за да го уредат овој процес“.
Трамп дополнил:
„Оваа војна не требаше да започне и мораше одамна да заврши со искрени мировни иницијативи.
Преговорите ќе започнат веднаш на Блискиот Исток, избор што ја истакнува неутралноста на регионот во овој контекст, а лидерите ветиле постојана комуникација за сите покренати прашања.
Широки заложби
Лидерите разговарале за Блискиот Исток како потенцијален регион за соработка за спречување идни конфликти и за спречување на ширењето на стратешко оружје, како нуклеарни и други системи со голем дострел, планирајќи да работат со други земји за да се ограничи нивната употреба. Тие се согласиле дека Иран не смее да добие капацитет да го загрози Израел.
Путин потврдил дека Русија гарантира живот и достоинствен третман за украинските војници во Курск доколку се предадат, додека Трамп ја поддржал идејата за прекин на удари по енергетската и инфраструктурната мрежа, на што Путин веднаш дал наредба до војската.
Кремљ соопштил дека експертски тимови од двете земји, составени од воени и дипломатски стручњаци, ќе го координираат процесот за украинското прашање, со акцент на нормализирање на билатералните односи. Ова вклучува потенцијални економски договори, како трговија со енергија и заеднички инфраструктурни проекти, за геополитичка стабилност.
Предизвици пред реализацијата
Овој напредок во преговорите носи оптимизам, но условот на Путин за прекин на воената помош за Киев предизвикува сомнежи во неговите намери. Изборот на Блискиот Исток како локација за преговори ја исклучува Европа од процесот, а иницијативата за поморска безбедност во Црното Море бара прецизен план за да успее. Размената на затвореници и ветувањата за соработка се позитивни, но без јасна временска рамка за економските зделки и улогата на експертските групи, исходот останува неизвесен.