Одлуката на земјата да ја заложи хидроцентралата Тиквеш (ХЕ) како залог за државниот удел во проектот за ХЕ Чебрен е критикувана од експерти и инженери. Тие тврдат дека овој потег негативно ќе се одрази на крајната цена на струјата за потрошувачите и ќе ја намали контролата на државата врз искористувањето на испуштањето на водата од ХЕ. Спиро Мавровски, поранешен помошник директор за производство во РЕК Битола, смета дека Владата наместо да ја дава на странски инвеститори, требало да ги искористи европските фондови за зелена енергија за изградба на ХЕЦ „Чебрен“.

Тој нагласува дека ревитализираната ХЕ Тиквеш ќе и донесе значителен приход на државата во следните 60 години. Мавровски изразува загриженост и за иднината на ХЕ Тиквеш по 60 години, кога ќе треба да и се врати на државата во потенцијално неупотреблива состојба.

Спротивно на тоа, советникот на премиерот за енергетика, Виктор Андонов, во ХЕ Тиквеш гледа амортизирана централа која е дел од профитабилна зделка за државата. Тој објаснува дека државата ќе има удел во ХЕЦ „Чебрен“ вреден многу повеќе од вредноста на ХЕ „Тиквеш“. Дебатата го опкружува и времето кога странскиот инвеститор ќе почне да ја користи ХЕ Тиквеш. Опозициската партија ВМРО-ДПМНЕ ја обвинува власта за нерегуларности во тендерската постапка и сугерира дека почетокот на работата зависи од дополнителни инвестиции во изградбата на ХЕ Чебрен.

Владата одби да ги коментира наводите во врска со тендерот за стратешкиот инвеститор на проектот Чебрен. Според советникот на премиерот за енергетика, Тиквеш по изградбата ќе стане сопственост на странски инвеститор.

– ХЕЦ Тиквеш правно ќе стане сопственост на Грците, односно ќе се внесе како влог на државата, кога ПАХЕ Чебрен ќе стане оперативна – рече тогаш Андонов.

Сепак, експертите тврдат дека Тиквеш треба да остане во рацете на државата поради неговата важност во производството на електрична енергија и наводнувањето. Сметаат дека давањето на странски инвеститор би резултирало со значителна загуба на пари за државата. Згора на тоа, струјата од хидроцентралите е многу поевтина од струјата од термоцентралите, па недостигот во Тиквеш би ја зголемил цената на струјата што ја нуди ЕСМ.

Друг важен детал е дека држењето на Тиквеш под државна контрола ќе и овозможи на владата да го регулира одливот на вода за потенцијалните потреби за наводнување во Грција.

Помина рокот за потпишување на Договорот за заедничко вложување и формирање на акционерско друштво на странскиот инвеститор и ЕСМ, а компанијата ќе треба да обезбеди дозвола за користење вода. Планирано е хидроцентралата Чебрен да има функција на производство на електрична енергија и пумпање вода, со создавање на ново вештачко езеро и брана од 192 метри. Проектот се проценува дека ќе чини една милијарда евра и треба да биде завршен до 2030 година. Грчката компанија „Архиродон“ е избрана од владата за градител и управител на ХЕЦ Чебрен, и покрај споровите од опозицијата.

Извор: Plusinfo