Ерменскиот премиер Никол Пашинјан и азербејџанскиот претседател Илхам Алиев требаше да се сретнат со претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел кон крајот на октомври.

Состанокот меѓу лидерите на Ерменија и Азербејџан што требаше да се одржи кон крајот на октомври е откажан, изјави министерот за надворешни работи на Ерменија, Арарат Мирзојан.

Двете земји во последниве недели ја истакнаа својата подготвеност да потпишат договор за ставање крај на деценискиот конфликт околу Нагорно-Карабах, отцепен регион што Азербејџан го врати минатиот месец, поради што најголемиот дел од неговото население од околу 120.000 етнички Ерменци пребега во Ерменија.

Ерменскиот премиер Никол Пашинјан и азербејџанскиот претседател Илхам Алиев требаше да се сретнат со претседателот на Европскиот совет Шарл Мишел кон крајот на октомври.

Но, Мирзојан им рече на новинарите за време на прес-конференцијата во Ереван во средата дека Азербејџан се повлече од состанокот.

„Прашавте кој не најде време. Очигледно, тоа беше претседателот на Азербејџан“, рече Мирзојан, цитиран од руската државна новинска агенција ТАСС. „Се надевам дека проблемот е навистина време. Ерменија е подготвена да учествува на овој состанок.

Специјалниот претставник на ЕУ за Јужен Кавказ, Тоиво Клаар, го потврди откажувањето и рече дека Европската унија работи на изнаоѓање нов датум за состанок, пренесе руската новинска агенција Интерфакс.

Засега нема коментар од Азербејџан.

Разговори во Техеран

Во понеделникот, Мирзојан се сретна со својот азербејџански колега во Иран на разговори, што е прва средба меѓу претставниците на двете земји откако молскавична офанзива на Азербејџан повторно воспостави контрола над Нагорно-Карабах.

На разговорите во Техеран присуствуваа и министрите за надворешни работи на Русија и Турција, близок сојузник на Азербејџан.

„Историска можност е достапна за сите земји во регионот. Војната во Јужен Кавказ заврши и време е за мир и соработка“, рече иранскиот министер за надворешни работи Хосеин Амирабдолахиан за иницијативата.

Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров рече дека главното прашање е решено пред понатамошната работа на мировниот договор. „Двете страни се согласуваат дека Карабах му припаѓа на Азербејџан и тоа беше главното прашање што требаше да се реши“, рече тој.

Русија се смета себеси за безбедносен гарант меѓу Азербејџан и Ерменија – двете поранешни советски републики – но барањата и одвлекувањето на вниманието од нејзината војна во Украина доведоа до слабеење на нејзиното влијание во Јужен Кавказ.

Турскиот министер за надворешни работи, Хакан Фидан, во изјава објавена на платформата за социјалните медиуми „Х“ рече дека Анкара ги поздрави разговорите во понеделникот во Техеран и се надева дека тие „ќе дадат поттик на нормализацијата и мировните процеси“.

Нагорно-Карабах е меѓународно признат како дел од Азербејџан, но беше контролиран од сепаратистичките етнички ерменски власти по распадот на Советскиот Сојуз во 1990-тите.

Ерменија и Азербејџан имаа две војни за Нагорно-Карабах во 1990-тите и во 2020 година, но оваа година, по молскавична офанзива на Азербејџан, Баку ја презеде целосната контрола врз регионот. До пред неколку месеци, неговото население беше мнозинско етнички Ерменци.

Повторното заземање на Нагорно-Карабах од страна на Азербејџан предизвика егзодус на повеќето од 120.000 етнички Ерменци во регионот. Ереван го обвини Баку за етничко чистење, но Азербејџан рече дека Ерменците си заминале по своја волја и дека се добредојдени да се вратат.

Некои Ерменци изразија стравување дека Азербејџан би можел да ги прошири своите амбиции да вклучи ерменска територија, како што е појасот земја што го дели Азербејџан од неговата екслава Нахичеван.

Алиев претходно ја нарече таквата врска, наречена Коридорот Зангезур, „историска неопходност“ за Азербејџан и се закани дека ќе ја воспостави со сила.

Во неодамнешното интервју за новинската агенција Ројтерс, Хикмет Хаџиев, врвен советник за надворешна политика на Илијев, рече дека Азербејџан „нема планови“ да ја преземе контролата врз Зангезур.

„Откако двете страни не успеаја да се договорат за неговото отворање, проектот ја изгуби својата привлечност за нас – наместо тоа, можеме да го направиме тоа со Иран“, рече тој.

Извор: Aljazeera