„Победа на народот“: По протестите, грузиската влада го повлече контроверзниот закон за странски агенти

Владата се откажа од контроверзниот закон правен според руски образец по неколкуте дена жестоки протести на проевропските граѓани.

Грузиската владејачка партија соопшти дека ќе се откаже од предлог-законот за „странски агенти“ откако жестоката опозиција кулминираше со две ноќи на насилни протести и критики дека нацрт-законот ќе ја ограничи слободата на печатот и ќе ги намали напорите на земјата да стане кандидат за членство во ЕУ.

Партијата Грузиски сон во соопштение рече дека „безусловно ќе го повлече нацрт-законот што го поддржавме без никакви резерви“. Таа ја наведе потребата да се намали „конфронтацијата“ во општеството.

Илјадници демонстранти се собраа против законодавството за кое се сметаше дека претставува авторитарна промена и може да ги намали напорите на Тбилиси да се приклучи на ЕУ.

Во средата, стотици полицајци, од кои многумина носеа штитови за немири, употребија водени топови и солзавец во судирите со демонстрантите во главниот град на Грузија. Повеќе од 60 демонстранти беа уапсени пред парламентот во Тбилиси.

Претходно, илјадници луѓе маршираа на улиците за да се соберат против предложениот закон кој ќе бара од сите организации кои добиваат повеќе од 20% од нивното финансирање од странство да се регистрираат како „странски агенти“ или ќе се соочат со значителни казни.

Демонстрантите носејќи грузиски, ЕУ и украински знамиња се собраа пред зградата на парламентот и извикуваа: „Не на рускиот закон“. Демонстрантите, исто така, ја блокираа централната авенија Руставели во градот, по повикот на главната опозициска партија, Обединетото национално движење, да се соберат таму.

Делегацијата на ЕУ во Грузија ја поздрави најавата, велејќи дека сака да ги „охрабри сите политички лидери во Грузија да продолжат со реформите за поддршка на ЕУ, на инклузивен и конструктивен начин“.

ЕУ го разгледува барањето на Грузија за кандидатски статус. Претходно, претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, предупреди дека усвојувањето на таканаречениот закон за странски агенти „не е компатибилен со патот кон ЕУ“.

Видеата на социјалните мрежи од средата вечерта покажаа некои демонстранти како фрлаат камења кон прозорците на зградата и се обидуваат да ја скршат заштитната бариера, при што полицијата употреби водени топови и солзавец.

Грузиското Министерство за внатрешни работи соопшти дека уапсило уште 66 лица поради нивната вмешаност во протестите.

„Учесниците на собирот во текот на ноќта на различни локации го нарушуваа јавниот ред и ред и ред и даваа отпор на полициските службеници“, се вели во соопштението.

Со соопштението вкупниот број на уапсени во врска со протестите што се одржаа во вторник и среда на 142.

Што стои во законот?

Грузискиот парламент расправаше за два нацрт-закони. Првиот предлог-закон бара од организациите, вклучително и невладини групи и печатени, онлајн и радиодифузни медиуми да се регистрираат како „странски агенти“ доколку добиваат 20 проценти или повеќе од својот годишен приход од странство.

Вториот го прошири опсегот на „агенти на странско влијание“ за да вклучи поединци и ги зголемува казните за непочитување од парични казни до пет години затвор.

Иракли Кобахиѕе, претседател на владејачката партија Грузиски сон во средата рече дека законите ќе помогнат да се искорени оние што работат против интересите на земјата и моќната Грузиска православна црква, објави Ројтерс. Тој ја критикуваше „радикалната опозиција“ на Грузија за поттикнување на демонстрантите.

И покрај најавата за повлекување на законот, членовите на грузиската опозиција во четвртокот наутро рекоа дека ќе организираат нов митинг во вечерните часови. „Денес ќе има митинг… Треба да добиеме јасност за тоа како владите имаат намера да ја отповикаат топката бидејќи нивните изјави се нејасни“, рече Цотне Кобериѕе, член на опозицијата за време на прес-конференција.

Кобериѕе ги повика властите да ги ослободат сите демонстранти кои беа приведени за време на овонеделните протести.

Антируското чувство е вообичаено во Грузија – некогаш дел од Советскиот Сојуз – поради долготрајната руска поддршка за два сепаратистички региони и кратката руска инвазија на земјата во 2008 година. Многу Грузијци ја поддржуваат Украина во нејзината војна против Русија и покажуваат најновите анкети 85 отсто од Грузијците го поддржуваат членството во ЕУ.

Говорејќи во средата навечер, претседателот на Украина, Володимир Зеленски, повика на „демократски успех“ во Грузија.

„Нема Украинец кој не би посакал успех на нашата пријателска Грузија. Демократски успех. Европски успех“, рече тој. „Сакаме да бидеме во Европската унија и ќе бидеме таму. Ние сакаме Грузија да биде во Европската унија и сигурен сум дека ќе биде таму. Ние сакаме Молдавија да биде во Европската унија и сигурен сум дека ќе биде таму. Сите слободни нации во Европа го заслужуваат ова“.

Во своето обраќање во средата, Зеленски, исто така, изрази благодарност за грузиската поддршка за Украина. „Сакам да им се заблагодарам на сите што овие денови држат украински знамиња на плоштадите и улиците на Грузија. Сакам да изразам благодарност за нашата национална химна што се свири во Тбилиси. Ова е почит кон Украина и сакам да ја изразам мојата искрена почит кон Грузија“.

Партијата Грузиски сон е владејачка партија во Грузија од 2012 година. Се верува дека основачот на партијата, ексцентричниот милијардер поврзан со Русија, Биѕина Иванишвили, врши контрола над неа.

Додека партијата победи на изборите на прозападна платформа, критичарите велат дека Иванишвили ја турка Грузија кон орбитата на Москва и дека и покрај огромната поддршка за Украина во земјата, владата не му се придружи на Западот во воведувањето санкции кон Русија.

„Законот за странски агенти е само врвот на ледениот брег“, рече Отар Беров, грузиски фудбалски коментатор кој присуствуваше на протестите оваа недела. „Тоа го запали долгогодишниот гнев за апсурдниот проруски став на владата… Не сум сигурен дека протестите ќе престанат“.